58 di vâsilii di pi tuti continentili simnarâ, Paris, unâ declaraţie deadunu ti unâ „ițrâlli artifițialâ dișcllisâ, eticâ și ți sâ-lli acațâ tuț tu isapi”, tu bitisita ali unâ andamusi cumândâsitâ di Galie ș-India.
„Cundillemu ananghea ti unâ minduitâ globalâ, maxus ti problemili di securitati, dezvoltari susto, inovari, tiñie ti ndreptul internaţional, baș ș-ațelu uminitaru şi vigllearea a ndrepturlor a omlui, ndrepturi isa ti mlleri ș-bârbaț, diversitatea lingvisticâ, vigllearea a consumatorlor ş-a ndrepturlor di proprietati intelectualâ” – dzâți declaraţia, iu loarâ parti vâsilii ditu Uniunea Evropeanâ, Canada, India, China ş-Uniunea Africanâ.
Nicukirlu a andamusillei, prezidentul frânțescu, Emmanuel Macron, a curi zboarâ nâ li pitricu jurnalista di la Radio România ți fu pitricutâ Paris, spuni că „vremu unâ catastisi ți s-da nanâparti filisearea ali ițrâlli artifițialâ ti controllu/ursearea a oamiñiloru. Bâgămu aoa thimelliu nu mași ti inovaţie/sufseari și prucukie, ama ș-ti pistusini, lucru ți va-lli da izini ali ițrâlli artifițialâ s-ducâ ninti.”
Prezidenta ali Comisie Evropeanâ, Ursula von der Leyen, deadi tu șteari anchisita cu numa Alianţa „Iniţiativa a Campioñilor”, a unlui lucru deadunu public – privat, nai ma marli ditu lumi, ti investiţii-recordu tu dumeni la scarâ comunitarâ, di 200 di miliardi di evradz. Ea dzâți că Evropa va s-agiungâ continentul lideru tu ți mutreaști ițrâllia artifițialâ ți tiñiseaști ndrepturli a omlui ş-a axiiloru dimucratiți.
Bogdan Gruia Ivan, ministrul român ali Icunumie şi ali Dighitalizari, ți fu la aestâ andamusi, dzâsi, ti Radio România, că Bucureştiul easti etimu ti rollu ți ș-lu lo tu dizvultarea/criștearea aliștei tehnologhii a yinitorlui.
Bogdan Gruia Ivan: „Evropa akicâsi, pân’ tu soni, câtu multu angreacâ s-himu la measa ațiloru ți thimillusescu yinitorlu a lumillei. Di furnia aesta ş-România easti aoa. Aoa ș-doi meși simnămu unâ akicâseari di finanţari di 64 di miliuni di evradz ti hub-lu românescu di ițrâmi artifițialâ, ți conecteadzâ universitâţli tehniți ditu Românie ş-cari, unâ ș-unâ, nâ duți tu aestu proiectu ali Comisie Evropeanâ ca hub reghionalu di xitâxeari.”
S-bâgă oarâ, ama, și sâ zburâ ș-tu media internaţionalâ, că Statili Uniti ş-Marea Britanie nu loarâ parti la simnarea ali declaraţie deadunu, di itia a niscântoru minduieri ahoryea mutrindalui bâgarea pi aradâ a năiloru tehnologhii. Altâ turlie di cumu va Evropa ți ș-ari miraki ti unâ minari ayuñisitâ, ama va ta s-adarâ tutnâoarâ unâ aradâ ti dezvoltarea/crișterea ali ițrâmi artifițialâ, americañilli vor „s-facâ tuti gairețli mași ta s-angâsâiascâ politițili pro-crişteari” tu aestâ dumeni.
Uidisitu cu minduita a vițeprezidentului american, republicanlu J.D. Vance, unâ andridzeari multu mari poati s-vatâmâ unâ industrie ți easti pi crișteari. Minduita a Washington-lui ş-ali Londrâ, dzâcu comentatorilli, scoasi tu migdani alumta anamisa di aesti dauâ turlii di minduieri ti cumu easti vidzutâ lumea.
Autor: Bogdan Matei
Apriduțearea: Mirela Biolan