Aştirnutu tru partea di sud-vest a Româniillei, pi cupañea di mesi a arăului Jiu, giudeţlu Gorj ari multi muşuteţ turistiţi. Lipseaşşti s’ahurhimu cu municipiul Târgu Jiu, iu suntu creaţiille monumentale al Constantin Brâncuşi, sculptor cu ună mari influenţă ti arta modirnă, amintatu apropea, di localitatea Hobiţa. Operele al Brâncuşi suntu arăspândite tru tută lume, nai ma mari colecţie hiinda tru Franţa, văsilia di loari ti suflitu a celebrului sculptor. Aproapea 80 di opere fură alăsate pritu testament a guvernului francez cari îlu naturaliza marli sculptor român, cu noi añi ninte di moartea alutuia, tru 1957. Neise, Constantin Brâncuşi ş’dişcllisi Paris un atelier, adză muzeu. Tru muzeele şi colecţiile particulari ditu SUA ari, tutunăoară, ună mari parte ditu variantele a operelor a lui, cum suntu Domnişoara Pogany ică Măyistra. Şi tru Maria Britanie ică tru Elveţia pot s’hibă vidzuti, tru muzee şi galerii, lucrări simnate di Constantin Brâncuşi.
Operele monumentale al Brâncuşi di la Târgu Jiu fură adrati tru memoria aţiloru cari cădzură curbani tru alumtele tră apărarea a căsăbălui, tru perioada a primului război mondial. Brâncuşi, cari avea kindurită Paris, s’turnă tu văsilie tru anul 1937, la insistenţele cu căftarea a “Ligii Naţionale a Mullerloru ditu Gorj”, şi, tru un kiro di un an, adră nai ma multe lucrări tru aer liber, arădăpsiti pi ună cali, cu numa “Calea Eroilor”. Pi aestă cali, număsită şi “Axa Brâncuşi”, easti apuntea, iu la 14 sumedru 1916, s’diadiră alumti greale, populaţia căsăbălui aprăftăsinda s’pingă ataca a askeriloru germane. Ningă apunti, pi mealu a Jiului, easti Gărdina Publică iu suntu operele piliksiti tu keatră al Brâncuşi. Tamam la intrari easti “Poarta a Băşearillei”, loc tru cari, tru ună turlie tradiţională, iesu tu cadhuru atelli ţi s’ncurună. Ma largu, pe aleea di dinăpoia a tu spatele Poarta a Băşearillei easti, di ună parte şi di alanta, 30 di scamnuri pătrate ditu keatră, tru formă di clepsidră, iara tu caplu a llei, ună altă operă brâncuşiană – Measa a Tăţearillei – anvărligată di dauăsprădzaţi scamnuri arucutoasi ditu keatră, tut tru formă di clepsidră. La alantu capu a axăllei, easti “Coloana infinitului”, realizată ditu moduli di brondzu, tru formă di clepsidră.
Căsăbălu Târgu Jiu easti locul di di nkisită ta s’vidimu alti muşuteţ turistiţi a giudiţluui Gorj. Tră aţelli cari au miraki ti turismul ecumenic, mănăstirurli ortodoxe Tismana, Polovragi şi Lainici reprezintă distinaţii aleapti. Nai ma cunuscutu easti mănăstirlu Tismana, unu di nai ma veclli monumente istoriţi și di arhitectură feudală românească, construită cu pisti 6 secole ninti.
Turiştii cari va s’veadă giudiţlu Gorj va s’aibă curundilea s’llia ma multi hăbări ti muşuteţle a locurloru, după cum nviţămu di la Ovidiu Popescu, prezidintulu Asociaţiillei “Acasă la Brâncuşi”, ună asociaţie cari ari scupolu ti s’promoveadza şi dizvolta turismul ditu giudiţlu Gorj “Himu pi cali s’ndridzemu unu ghid digital, cari s’da căbilea a turiştilor s’află singuri distinaţiile şi obiectivele turistiţi ditu giudiţlu Gorj. Minduescu ca lu bitisimu ti implementat tru meslu apriliu. Easti ună aplicaţie tră telefoanele mobile, cari dialihea suntu ună hălati ti tuţ, ună aplicaţie pe cari iţi insu, nu maş turiştii cari yin tru Gorj, iţi insu cari u discarcă poate s’află, di ună parte, tut ţi ari Gorjul ma ofertant ditu vidiala turistic. Va s’află ună bază di date tru ţi mutreaşti oportunităţile di cazari, ună bază di date a restaurantelor, barurilor, instituţiilor di spectacole, până tu soni tută informaţia anănghisită ti unu turistu, dati di contact tră instituţiile publice, tră furnizorlli di servicii.”
Instituţiile publiţi, autorităţile locale şi instituţiile di cultură ditu giudiţlu Gorj, ntreprinzătorlli ditu turism ndreapsiră un avutu calendar di eveniment tră aest an. Prezidintulu Asociaţiei “Acasă la Brâncuşi”, Ovidiu Popescu, ari nădie că aesti evenimente s’aducă turişti emu ditu văsilie, emu di tu xeani: “Tru cirişaru, di 24 di cirişaru, când easti Ziua internaţională a Iei, cămeaşa tradiţională românească, la Peştişani s’ndreadzi un festival cari s’clleama ahătu muşeatu “România autentică”, dimi Festivalul Iei la Peştişani, tru unu dicor superb. Dialihea, organizator prinţipalu hiinda primăria şi consiliul local di la Peştişani, ama ndrupatu di tuti aesti instituţii di tute instituţiile di cultură ditu Gorj şi di Asociaţia “Acasă la Brâncuşi”.”
Zona montană ditu partea nordică a giudiţluui Gorj, cu lacuri glaciari, spilei, nascanti di eali diclarate monumente a fisillei şi cllei strimti, săpate tru munte di ape iruşi easti ună distinaţie cât s’poate di uidisită tră aţelli ti au miraki ti turismul di aventură. Ama cum s-ndzimineadză turismul di aventură cu muzica şi cu gastronomia locală. Nviţămu, dialihea, di la Ovidiu Popescu, prezidintulu Asociaţiei “Acasă la Brâncuşi” : “Tru alunaru, după ună pauză di doi ani, easti ediţia a 5-a a Festivalului rock di la Rânca, Transaplina. Ti loc ma muşeatu tră un festival di rock andicra di kipita a muntelui, tru aer kiskinu, tru un peisaj senzaţional şi cu oameni ţi aşteaptă cu vreari ! Nu mat ava să spunu ţi nsimneadză arta culinară ditu zona montană tră aţea că tută lumea, dialihea că tută lumea ştie ţi nsimneadză un tocan di oaie ghini adratu ică un bulz cu caşu ndreptu di la stani şi proaspitu, aţea oară adratu. Aesta va s’hibă tru 29 – 30 di alunaru. Easti aţelu ditu soni weekend ditu alunaru. Şi cu un line-up di trupe, nu aş vrea să dau nume ta s’nu kicusească vărnu, ama vă spun că suntu nai ma bune trupe rock a momentului ditu România şi ndauă surprize, oaspiţ di tu xeani.”
Rânca easti una ditu staţiunile di schi nău alănciti pi harta turistică a României. Ti Transalpina lipseaşti să spunemu că easti calea aştirnută pi nai ma mari anălţimi ditu România. Altitudituea maximă easti tru Pasul Urdile, la 2145 di metri. Easti unu di pţănili călliuri ditu văsilie ţi ma s’li treţ poţ s’agiundză până la niori nica şi pisupra a loru. Transalpina faţi ligătura anamisa di Transilvania şi partea sudică a Carpaţlor Meridionali.
Autoru: Stefan Baciu
Armânipsearia: Taşcu Lala
