După Cameara a Deputațlor, vini arada-a Senatului, tru harea di cameră decizională tru aestu caz, ta şi spună minduita tră proiectulu di nom mutrinda băgarea tu lucru a şingiriloru 5G tru România: documentul, inițiatu di Guvern, fu vulusitu. Uidisitu cu prezidenta-a Comisiillei tra Apărari ditu Senat, liberala Nicoleta Pauliuc, actulu normativu va ta s’hibă ună cearei, tru perspectiva di alăxeari digitală a economiillei şi a suţiitatillei, la eventuali fuvirseri şi vulnearabilităţ contra a securitatillei naţională pi partea di comunicaţii:
“Tra noi, aţelli cari ufilisimu multu di multu internetlu adză, easti di mari simasie s’akicăsimu că tru oara anda zburămu di securitati, zburămu di prucukie, dimecu ari dauă conţepti mână tru mână. Pritu proiectul di nom, noi băgămu thimeallili a securitatillei. Avânda securitati (şi aoa zburămu şi ti identitatea-a noastră – tru oara anda ufilisimu şingirili suţiali, s’nu poată s’hibă ufilisiti trã alţă scupadz), avemu prucukie.”
Năulu nom pruveadi că furnizorllii di comunicaţii va s’poată s’ufilisească tru singirili 5G maş tehnologhie, echipamenti şi programi software di la producători autorizaţ, pritu apofasea-a premierlui și pi thimellilu a unlui aviz di partea-a Consiliului Suprem di Apărare a Văsiliillei. Producătorlu cari poati s’aibă autorizaţie pi păzarea românească lipseaşti s’aibă acţionariatlu transparentu, s’nu hibă sumu controlu a unui guvern xenu ică s’nu aibă istoricu di conduită nietică. Aestu va s’lipsească s’facă ună căftari tra s’llia autorizația la ministerlu cu borgi tru dumenea-a comunicaţiilor. Furnizorlli a curi lă si llia autorizaţiili tra tehnologhia 5G va s’poată s’ufilisească, ma largu, kiro di şapti aňi, echipamentili di infrastructură şi kiro di ţinţi aňi ateali tra zona di nucleu. Tutunăoară, ufilisearea di tehnologhii, echipamenti şi programi software tru singirili 5G băgati la dispoziţie di producători cari nu amintară autorizația apufusită di nom va s’hibă sancţionată cu amendă anamisa di 1% şi 5% ditu ţifra di emburlăki.
Uidisitu cu născănţă specialiști alepţă di aghenția di hăbări Agerpres, tru România, adunarea-a păradzloru la bugetlu di stat rezultaţ ditu vindearea-a spectrului di frecvenţi 5G poati s’năstreacă 3,6 miliardi di lei (aproapea 720 miliuňi di euro). Tehnologhia 5G aduţi vitezi ma mări andicra di aţea 4G, un acţesu cama pi iruşi la conţănuturi şi capaţitatea ta s’pitreacă fără fluctuaţii miliuňi di dati. România easti, anamisa di protili văsilii ditu lumi la viteza internetlui, ş’deapoa susţinătorlli a tehnologhiillei 5G lugursescu că aesta va s’agiungă di 10 ori cama pi iruşi. La scară ňică, oamiňilli va s’poată, dimecu, s’vizioneadză multu ma lişoru filmi online. La scară mari, va s’poată s’hibă adraţ căsăbadz mintimeňi, tru cari tută infrastructura pi hiru poati ta s’keară.
Autoru: Roxana Vasile
Armânipsearea: Taşcu Lala