Ma mărli evenimenti a stâmânâllei ți tricu 01 -07.12.2024
Alidzerli prezidenţiali ditu Românie furâ anulati; România, sum atacâ țiberneticâ; Rezultatili a alidzeriloru parlamentari; Muri eroulu di Sevilla; Pânâirlu di Carti Gaudeamus
Tașcu Lala, 09.12.2024, 12:58
Alidzerli prezidenţiali ditu Românie furâ anulati
Curtea Constituţionalâ ali României (CCR) apufusi, viniri, cu unanimitati di voturi, anularea/aștirdzeara a ântreglui proțesu electoralu a alidzerloru prezidenţiali. Dimi, dupâ aestâ apofasi s-anuleadzâ rezultatili ditu protlu turu, iara aliderli prezidenţiali va s-adarâ diznău, dipu ditu ahurhitâ, bași ș-cu programlu ti dizvârtearea ali campanie electoralâ. “Proțeslu electoral ti alidzearea a prezidentului ali Românie va s-facâ diznău acutotalui, iara Chivernisea lipseaști s-apufiseascâ unâ dzuuâ ti alidzearea a prezidentului ali Românie, cata cumu ş-unu nău programu calendaristicu ti adrarea a acţiuniloru di cari easti ananghi”, iasi tu migdani tu apofasea a CCR.
Apofasea easti ti tona ş-gheneralu obligatorie. Prota, tu presâ inșirâ hâbări că giudicâtorilli ali Curti Constituţionalâ s-adunâ viniri tu unâ andamusi informalâ, ta s-mutreascâ cu angâtanu maca va s-facâ maobeț tu unâ şedinţâ ufițialâ ti câftărli mutrindalui anularea a protlui turu a alidzerloru prezidenţiali. A dapoaia, giudicâtorilli apruchearâ ufițialu anularea a alidzeriloru prezidenţiali. Apofasea yini dupâ ți candidatlu independentu Călin Georgescu amintă dinapandica protlu turu a alidzeriloru, tu 24 di brumaru.
Georgescu fu aflatu câbâtli că agiutâ misticarea ali Arusie tu proțeslu electoralu, ma mutlu pritu unâ campanie preșcavâ di manipulari pi TiKTok. Georgescu fu aflatu câbâtli di simpatii pro-aruseșțâ ş-di extrema ndreaptâ, pro-legionarâ. Consiliul Supremu di Apârari ali Vâsilie desecretiză informaţiili aprucheati di la servițiili secreti ş-ministerili di forţâ mutrindalui campania electoralâ faptâ di Călin Georgescu la alidzerli prezidenţiali.
Ași, informaţiili aspusi di SRI, SIE şi MAI scotu tu padi că pâradzlli ti campania a candidatlui independentu Călin Georgescu pi TikTok fu di unu milionu di ivradz, că s-feațirâ acţiuni a unui actoru țiberneticu statalu contra a infrastructurilor IT&C suportu ti proțeslu electoralu ş-că România easti unâ ţintâ ti acţiuni hibridi di preșcăvilli aruseascâ.
România, sum atacâ țiberneticâ
Documenti spusi tu ședința CSAT ditu 28 di brumaru furâ declasificati di prezidentulu Klaus Iohannis. Easti zborlu di noti di informari ti nitiñiseara a nomurloru di publițitati electoralâ dinintea a protlui turu a prezidențialiloru, ditu 24 di brumaru. Rapoartili SRI scoasirâ tu migdani că s-feați unâ campanie di promovari preșcavâ, fârâ s-tiñiseascâ leghislația naționalâ tu dumenea electoralâ, cata cumu ș-exploatarea a niscântoru platformi di social media ti criștearea tu ritmu multu ayuñisitu a anamillei alu Călin Georgescu.
Criștearea a conturilor ți lu promovarâ nu fu organicâ, iara activitatea a conturilor fu ursitâ di un actoru statal, ți filisi unu canalu alternativu di comunicari ti nâpâdirea a mesajiloru pi TikTok. Tu idyiulu chiro, raportul SIE dzâți că România easti unâ țintâ ti acțiuni hibridi preșcavi aruseșțâ, baș ș-asrâspânderi di informații și sabotaji. Parchetlu Gheneralu deadi tu șteari că dișcllidi unâ anchetâ penalâ pi thimellilu a hâbăriloru ditu documentili CSAT. Câftărili mutrescu lucri di infracțiuni electorali ți putea s-alâxeascâ proțeslu di votu pritu tirtipi cata cumu corupearea/aspârdzeara a alegătoriloru, baș tu mediul online. Ancheta mutreaști ș-infracțiuni di spilari di pâradz, tu ligâturâ cu loclu di iu yinu ș-cumu suntu filisiț pâradzlli, ti finanțarea para nomu a campanillei electoralâ a unui candidatu și adrarea di infracțiuni informatiți ți lipsea s-influențeadzâ vrearea a alegătoriloru.
Nisigurlâchea politicâ adusi zñie ali economie – pistea a emburiloru/pârmâtefțâloru ș-a investitoriloru scâdzu la unu livelu ți s-vidzu mași tu chirolu a pandemillei, scotu tu padi datili CFA România. Tu Washington, șeflu ali diplomație americanâ, Anthony Blinken, dzâsi că autoritățli româneșțâ scoasirâ tu migdani unu copusu arusescu multu mari ș-cu mulțâ pâradz ta s-influențadzâ alidzerli prezidențiali. Arusia dzâsi că nu easti câbati di ahtări lucri, ți li luyurseaști fârâ canâ thimelliu. Tu contextul a alidzeriloru ditu Românie, Comisia Ivropeanâ mutreaști cama multu ș-cu ma multâ mengâ platforma TikTok. Executivlu di Bruxelles âlli câftă a singirlui di suțializari s-llia misuri ti securizarea a informațiiloru ligati di tuti alidzerli ditu UE ta s-li mutreascâ ahândosu.
Rezultatili a alidzeriloru parlamentari
Yinitorlu Parlamentu di București, dupâ alidzerli andreapti tu 1 di andreu, di Dzuua Naționalâ ali Românie, va s-hibâ adratu ditu șapti formațiuni politiți. Cama multili voturi ș-mandati lo PSD, ți cumândâseaști tora, dapoaia AUR, suveranistu, cari și-adră diplâ scorlu andicra di ațelu di la scrutinlu di aoa ș-patru añi. Pi locurli trei și patru suntu PNL, ți cumândâsi arada di PSD, și USR (țentru-ndreapta). Praglu eara di 5% ș-fu tricutu ș-di: S.O.S. România (extremistu, suveranistu) a controversatâllei ivrodeputatâ Diana Șoșoacâ, di nău adrata Partie a Oamiñiloru Tiniri (luyursitu extremistu, suveranistu) ali unâ parlamentarâ inșitâ ditu AUR și di câtrâ UDMR.
Unâ ți furâ spusi rezultaili ditu soni, ahurhirâ moabețli ti adrarea ali unâ majoritati. Iara ñiercuri dicsearâ, formațiunili pro-ivropeani – PSD, PNL, USR, UDMR ș-minoritățli naționali, alti di ațea maghiarâ, simnarâ unâ rezoluție di arada tu cari âși loa borgea s-adarâ unâ coaliție tu yinitorlu leghislativu. Unâ coaliție ti stabilitati și modernizari a vâsilillei, ți s-ângârdeascâ forțili luyursiti extremisti, dzâsirâ liderilli semnatari.
Muri eroulu di Sevilla
Stâmâna aesta muri, tu ilichie di 65 di añi, eroulu di Sevilla, Helmut Duckadam, ațelu ți amintă, tu 1986, cu Steaua București, Cupa a Campioñilor Ivropeañi – nai ma di simasie trofeu fotbalisticu continentalu intercluburi. Tu finala cu FC Barcelona ditu 7 mai tu ațelu anu, Helmut Duckadam apără tuti patruli aminări ți lipsea s-apufiseascâ cari va s-amintă, aminări fapti di giucâtorilli catalañi, iara performanța a lui fu scrisâ tu Cartea a Recordurloru. Cripărli di sânâtati âlli bâgarâ zori s-tragâ mânâ ti totna di la fotballu di performanțâ la mași 27 di añi. Chiro di unu dețeñiu, Duckadam avu thesea di prezidentu di imaghini la clublu FCSB, iara Prezidenția ali Românie lu durusi cu Ordinlu “Meritul Sportiv/Axita Sportivâ”.
Pânâirlu di Carti Gaudeamus
Bucureşti, chiro di ținți dzâli, Pânâirlu di Carti Gaudeamus s-dișcllidi tu 4 di andreu. Ti 31-a ediție a pânâirlui andreptu di Radio România, ațelli vârâ 200 di partițipanţâ andreapsirâ ñilli di titluri, oferti spețiali ș-cama di 600 di iventuri editoriali. Prezidentul di tiñie aliștei ediție a Pânâirlui Gaudeamus easti Mircea Cărtărescu, unlu di cama cânâscuțlli ș-tiñisițlli scriitori româñi di tora, ți ari multi premii naționali ș-internaționali.
Autor: Corina Cristea
Apriduțearea: Tașcu Lala
