Tag: Ana Blandiana

  • Jurnal românesc – 01.11.2019

    Jurnal românesc – 01.11.2019

    Poeta Ana Blandiana a cucerit publicul cititor spaniol care a venit să o întâlnească și să îi asculte poemele, duminică, 27 octombrie 2019, pe scena celui mai important festival internațional de poezie de la Madrid, PoeMAD. Institutul Cultural Român de la Madrid a sprijinit participarea Anei Blandiana la cea de-a noua ediție a festivalului. Prezența sa a reprezentat o premieră pentru scena lirică madrilenă, pentru publicul spaniol care a primit-o cu multă caldură, entuziasm și un real interes pe Ana Blandiana, una dintre figurile esențiale ale poeziei europene actuale. Ana Blandiana a susținut un recital de poezie, în duo cu poetul Boris Novak, poet, traducător şi eseist sloven în Auditoriumul centrului cultural Conde Duque. La eveniment au asistat aproximativ 200 de spectatori care au ascultat poeziile în lectura autorilor, în limbile originale, și au urmărit traducerea textelor în limba spaniolă proiectate pe un ecran. Recitalul de poezie al Anei Blandiana a cuprins 30 de poeme care vor fi publicate anul viitor de editura Galaxia Gutenberg, în volumul Un arhanghel murdar de funingine.



    Muzeul Naţional Brukenthal lansează, în data de 1 noiembrie 2019, proiectul Muzeul viu – 30 de ani de la Revoluţia din 1989, o acţiune cofinanţată de Consiliul Local şi Primăria Municipiului Sibiu. Proiectul cuprinde o serie de evenimente ce au ca scop sublinierea rolului Sibiului în decembrie 1989: o expoziţie foto-documentară, o expoziţie cu piese din colecţia modern – contemporan a Muzeului de Istorie, trei prelegeri, un catalog de proiect, alte materiale tipărite pentru informare publică. În 15 noiembrie, Muzeul Naţional Brukenthal va vernisa o expoziţie cu fotografii mai puţin cunoscute din timpul Revoluţiei din 1989 din Sibiu, oraş martir, dar şi din timpul perioadei comuniste. Imaginile vor fi expuse atât în faţa muzeului, în Piaţa Mare din centrul Sibiului, cât şi în interior, în Casa Albastră. Cu această ocazie, sibienii sunt invitaţi să doneze obiecte care provin din decembrie 1989 şi primele luni ale anului 1990. Doritorii se vor putea adresa în perioada 1-29 noiembrie secretariatului Muzeului Naţional Brukenthal din Sibiu.





    Muzeul Municipiului București invită publicul să viziteze expoziția eveniment – Benzi Desenate din Epoca de Aur”, care va fi deschisă la Palatul Suțu, în perioada 1-30 noiembrie 2019. La 30 de ani de la căderea regimului comunist, vizitatorii sunt invitați să descopere autori și povești citite de sute de copii prin intermediul revistelor Luminița”, Cutezătorii”, Șoimii Patriei”, Arici Pogonici”, Luceafărul Copiilor” și nu numai. Expoziția va cuprinde reviste în original, manuscrise din redacția Cutezătorii” expuse în premieră și poate fi văzut chiar și ultimul număr al revistei Cutezătorii”, apărut pe data de 14 decembrie 1989. Prin intermediul Almanahului Vacanța Cutezătorilor” publicat în 1989, vizitatorii se vor întâlni și cu benzi desenate din afara spațiului românesc din Franța, din fosta U.R.S.S și din Cehoslovacia. Nu vor lipsi nici personajele din benzile desenate și filmele de animație nord americane, publicate în anul 1986 în Almanahul Enciclopedic Contemporanul”.



    Numărul cazurilor de jaf raportate la poliţie în România a fost în anul 2017 de 16 la 100.000 de locuitori, ceea ce plasează România printre ţările cu cele mai puţine jafuri din Europa. Singurele state membre care se situează mai bine decât România la acest capitol sunt Ungaria şi Slovacia (ambele cu 9 cazuri de jaf la 100.000 de locuitori), Slovenia, Cipru, Estonia si Cehia, arată datele publicate recent de un studiu Eurostat. La polul opus se află Belgia, unde în 2017 au fost raportate 167 de cazuri de jaf la 100.000 de locuitori, urmată de Franţa, Spania, Anglia şi Ţara Galilor şi Portugalia. In Uniunea Europeană, numărul cazurilor de jaf raportate la poliţie a scăzut cu aproape un sfert între 2011 şi 2017, după o creştere de 4% înregistrată în perioada 2008 – 2011.

  • Zeitgeschichte: Ausstellung thematisiert 70 Jahre der Protestkultur in Rumänien

    Zeitgeschichte: Ausstellung thematisiert 70 Jahre der Protestkultur in Rumänien

    Die Wurzeln der Protestkultur liegen in der Französischen Revolution des 18. Jahrhunderts. Proteste waren schon immer ein Ma‎ß für die Freiheit in einer modernen Gesellschaft. Tyrannen des 20. Jahrhunderts hatten eine pathologische Abneigung gegen Proteste, die ihre Autorität in Frage stellten. Diese Abneigung wurde von den illiberalen und populistischen Führern der gegenwärtigen Periode geerbt, die glücklicherweise nicht zum Verschwinden oder der Unterdrückung der Proteste geführt haben, wie es unter faschistischen und kommunistischen Regimen der Fall war.



    In der Zwischenkriegszeit waren Proteste in Rumänien ein gängiges Mittel, um Meinungsverschiedenheiten zwischen einer sozialen oder politischen Gruppe und den Behörden auszudrücken. Ab 1945, als das kommunistische Regime stufenweise etabliert wurde, begann auch die brutale Unterdrückung der Proteste. Doch auch zwischen 1945 und 1989 protestierten die Rumänen, wenn die Lebens- und Arbeitsbedingungen unerträglich wurden. Solche Proteste waren die Streiks der Bergleute 1977 und die Streiks der Arbeiter in den Schwerlastmaschinenfabriken Steagul Roşu“ und Tractorul“ in Braşov (Kronstadt). Und 1989 erlangten die Rumänen wie in einem Racheakt der Geschichte ihr Recht auf Protest durch massive Proteste wieder, die zum Sturz des Regimes führten. Seitdem kann die jüngste rumänische Geschichte auch aus der Perspektive des Wiederanschlusses an die Protestkultur betrachtet werden.



    Die Dichterin Ana Blandiana, eine Gegnerin des kommunistischen Regimes und eine öffentliche Figur, die einen wichtigen Beitrag zur Wiedergeburt des Protestes in Rumänien geleistet hat, hat kürzlich eine Ausstellung unter den Stichworten Demokratie und Protest“ eröffnet. Blandiana sagte, dass der Zweck darin bestand, die Erinnerung an die Momente wiederherzustellen, die die Wiedergeburt des Geistes des Protestes markiert haben:



    Diese Idee, die nicht originell ist, enthält einige besondere Highlights der Gegenwart. Wir wollten die gro‎ßen Proteste, die in Rumänien von 1945 an stattgefunden haben, beginnend mit den ersten Protesten gegen das aufstrebende kommunistische Regime bis hin zu den Protesten auf dem Siegesplatz Anfang 2017, zusammenfassen. Wir sprechen von einer Zeitspanne von über einem halben Jahrhundert, mit 30 Jahren Freiheit und 45 Jahren Diktatur. Es ist ein Appell, eine Kultur des Protestes aufzubauen. Eine wahre Zivilisation hat eine Kultur des Protestes, und eine Kultur des Protestes bedeutet, verschiedene Proteste im Laufe der Jahre miteinander zu verbinden. Die Proteste gegen die Goldförderung in Roşia Montană wurden mit viel Naivität und Freimut betrachtet, und zwar deshalb, weil man schlichtweg behauptete, es seien die ersten echten Proteste in der modernen Geschichte Rumäniens gewesen. Das hat mich erstaunt, denn die Hälfte der Demonstranten auf dem Siegesplatz (Piaţa Victoriei) waren dieselben Menschen, die 20 Jahre zuvor auf dem Universitätsplatz protestiert hatten. Die Menschen, die 2017 erstmals auf die Stra‎ße gingen, wussten das einfach nicht, denn wir leben in einer Gesellschaft, die systematisch die Erinnerung zerstört. Es ging nicht um schlechten Willen, es war vielmehr ein schlechtes Omen, das einen beunruhigen konnte, denn es ging um die Zukunft einer Generationen, die nicht aus der Erfahrung der Vergangenheit schöpfen wollte.“




    Proteste sind allerdings nicht immer vorteilhaft für die Demokratie. Ana Blandiana berichtet weiter:



    Ich habe unlängst aus den USA einen Essay mit dem Titel »Die Sprache des Protestes« bekommen. Auf dem Umschlag befindet sich das berühmte Anarchiesymbol, das A im Kreis. Ich hatte eine Offenbarung, als ich das las, der Essay berichtet über den Unterschied zwischen den Formen des Protestes. Für den Amerikaner, der das Buch geschrieben hat, war der Protest ein Weg, die Gesellschaft herauszufordern. Die Anarchie will die Gesellschaft zerstören, oftmals ohne viel darüber zu sagen, was sie an ihrer Stelle errichten will. Die Proteste, über die wir für diese Ausstellung nachdachten, sprachen sich für die Rechtsstaatlichkeit aus, um sie zu unterstützen. Bereits 1945 war sie bedroht und stand kurz davor, zerstört zu werden, aber die Menschen stemmten sich dagegen. Wofür sonst waren die Proteste von 1987 in Braşov? Die jungen Aufständischen, die die Arbeiter in Braşov vertraten, waren beinahe keine Erwachsene. Danach war das Jahrzehnt der Bürgerallianz [in den 1990er Jahren — Anm. d. Red.] ein Plädoyer und ein Protest gegen die Weigerung, auf der Grundlage der Proklamation von Timişoara einen Rechtsstaat aufzubauen. Und die Proteste von 2017 sind schlicht Proteste der Menschen, die nicht akzeptieren wollen, dass Rumänien nicht in der Lage ist, die Rechtsstaatlichkeit zu konsolidieren.“




    Die Kultur des Protestes ist für die Rumänen nach 50 Jahren Unterdrückung zur zweiten Natur geworden. Die 1990er Jahre waren geprägt von einer Vielzahl von Protesten, vom konstruktiven friedlichen Protest bis hin zu extrem gewalttätigen Formen. Politische Proteste sorgten jahrelang für Schlagzeilen in Zeitungen sowie in Fernseh- und Radionachrichten. Der 52-tägige Marathonprotest auf dem Universitätsplatz im April–Mai 1990 bleibt der Höhepunkt für Menschen, die glauben, dass es von grö‎ßter Bedeutung ist, Nein“ zu sagen, wenn sie das Gefühl haben, dass Politiker die Gesellschaft nicht auf dem Weg zum Gemeinwohl führen. Man kann sagen, dass die Wiedergeburt des Protestes in Rumänien nach 1989 mit einer Wiedergeburt der Demokratie und einer Form der Politik verbunden war, in der die Menschen nach dem Gemeinwohl streben.

  • Refacerea culturii protestului în România

    Refacerea culturii protestului în România

    Alături de votul universal, protestul este forma maximă
    de manifestare liberă a opiniilor în societatea modernă. Rădăcinile protestului
    se află în timpul revoluţiei franceze de la finele secolului al 18-lea şi în
    tot secoulul următor. Protestul a fost întotdeauna indicatorul după care se
    măsoară gradul de libertate al unei societăţi moderne şi diversitatea ei.
    Tiranii secolului 20 au manifestat o aversiune patologică faţă de proteste,
    faţă de contestarea autorităţii lor. Această aversiune au moştenit-o şi liderii
    iliberali şi cei populişti ai perioadei actuale, care însă din fericire nu au
    putut să şi-o îndrepte către lichidarea pur şi simplu protestului, aşa cum au
    făcut-o comunismul şi fascismul.


    În
    România interbelică, protestul era o formă uzuală de manifestare a dezacordului
    unui grup social ori politic faţă de politica autorităţii. Însă din 1945, anul
    în care s-a instalat guvernarea comunistă, protestul a fost reprimat cu
    brutalitate. Cu toate acestea, între 1945 şi 1989 românii au protestat atunci
    când condiţiile de muncă şi viaţă au devenit insuportabile, aşa cum au fost
    grevele minerilor din 1977 şi greva muncitorilor de la întreprinderile
    braşovene Steagul Roşu şi Tractorul. În 1989, ca o răzbunare a istoriei,
    românii şi-au recâştigat libertatea de a protesta chiar printr-o serie de
    proteste masive care au dus la căderea regimului comunist. De atunci, istoria
    recentă a României poate fi scrisă şi din perspectiva revenirii la cultura
    protestului.


    Poeta
    Ana Blandiana, oponentă a regimului comunist şi una dintre cei care au
    contruibuit la renaşterea protestului în România, a inaugurat o expotiţie care
    a avut ca titlu Democraţie şi protest. Ana Blandiana a spus că scopul
    manifestării a fost aducerea aminte a momentelor care au dus la refacerea
    spiritului protestatar. Această idee, fără să fie originală, conţine
    nişte accente deosebite ale zilei de azi. Am vrut să strângem la un loc şi să
    înşirăm ca mărgelele pe aţă marile manifestaţii care au avut loc în România,
    marile proteste care au avut loc în România, de la 1945, primul protest
    împotriva comunismului care începea, şi până la protestele din Piaţa Victoriei
    care au reînceput în 2017. În această marjă de timp de mai mult de o jumătate
    de secol, între care 30 de ani sunt de libertate şi 45 de dictatură. Este un
    fel de pledoarie pentru a crea o cultură a protestului. O civilizaţie adevărată
    are şi o cultură a protestului, iar o cultură a protestului înseamnă
    recunoaşterea şi legarea între ele a momentelor de protest. Faptul că în timpul
    protestelor pentru Roşia Montană s-a vorbit într-o mare naivitate şi
    ingenuitate despre faptul că erau primele proteste din istoria modenră a
    României pe mine m-a uluit. Cu atât mai mult cu cât în Piaţa Victoriei jumătate
    din manifestanţi erau cei care fuseseră în Piaţa Universităţii cu 20 de ani
    înainte. Cei din 2017 pur şi simplu nu ştiau aceasta, trăim într-o societate
    care în mod programatic distruge memoria. Nu era vorba de rea-credinţă, era
    ceva de rău augur, era ceva care te putea nelinişti în legătură cu viitorul
    unor generaţii care nu voiau să se lege de ceea ce fusese înaintea lor.


    Dar existenţa protestului nu înseamnă
    că el este mereu benefic democraţiei. Ana Blandiana. Am primit din SUA un
    eseu, se numeşte The Language of Protest, care are pe copertă semnul
    anarhiei, celebrul cerc anarhist. Am avut revelaţia deosebirilor între
    proteste, cât de diferite sunt ele. Pentru americanul care scrisese cartea,
    protestul era o formă de a contesta societatea, anarhia este cea care vrea să
    distrugă societatea adesea fără a spune ce vrea să pună în loc. Protestele la
    care ne-am gândit noi sunt nişte proteste pentru statul de drept, pentru
    susţinerea lui, atunci, în 1945, când era ameninţat şi urma să fie distrus, şi
    pentru a putea trăi din nou în acest stat de drept. Căci pentru ce altceva au
    protestat cei de la Braşov din 1987 de exemplu? Erau aproape nişte copii cei
    care reprezentau organizaţia muncitorilor de la Braşov. Apoi tot deceniul
    Alianţei Civice n-a fost decât o pledoarie şi un protest împotriva refuzului de
    a reconstrui statul de drept care urma să se facă pe baza Proclamaţiei de la
    Timişoara. Iar protestele din 2017 nu sunt decât nişte proteste ale celor care
    nu vor să accepte că România nu este în stare să devină un stat de drept
    de-adevăratelea.



    Cultura protestului a revenit în comportamentul
    de fiecare zi al românilor după aproape 50 de ani de reprimare a sa. Anii 1990
    au fost dominaţi de etalarea protestului în formele sale diverse, de la cel
    paşnic, care rămâne cel mai constructiv, până la formele extreme, violente. Protestul
    politic a ţinut prima pagină a ziarelor şi a deschis jurnalele de ştiri ale
    posturilor de radio şi televiziune. Mitingul-maraton de 52 de zile din Piaţa
    Universităţii din aprilie-mai 1990 a rămas în continuare reperul cel mai
    important al dorinţei de a spune nu atunci când un grup de oameni simte că
    politica nu conduce societatea către binele comun. Se poate spune că renaşterea
    protestului în România de după 1989 a fost legată de renaşterea democraţiei şi
    a politicii, de reconectarea cetăţenilor la ceea ce este firesc: la urmărirea
    interesului public şi la binele comun. (

  • Il romenista Bruno Mazzoni e la poesia di Ana Blandiana

    Il romenista Bruno Mazzoni e la poesia di Ana Blandiana

    Nel 2019, la Comunità Radiotelevisiva Italofona promuove la coproduzione Poesia ultim’ora, con puntate che le radio aderenti hanno dedicato a questo tema. Vi partecipano Rai Radio 3, Rai Sicilia, Rai Sardegna, Rai Alto Adige, Rai Friuli Venezia Giulia, Radio Vaticana Italia, Radio Svizzera Italiana, Radio Romania Internazionale, Radio Capodistria, Radio Atene.

    Radio Romania Internazionale ha scelto un argomento che prende lo spunto dal 30/o anniversario del crollo della Cortina di ferro, celebrato nel 2019 in Romania, e negli altri Paesi dell’Europa centro-orientale. Siamo stati accompagnati dalla poetessa Ana Blandiana, grande oppositrice del comunismo in Romania, l’unico Paese dell’ex blocco sovietico in cui il regime fu rimosso col prezzo del sangue: quasi 1.100 morti e 3.300 feriti. Per quasi mezzo secolo, il comunismo ha voluto annientare qualsiasi forma di resistenza, compresa quella artistica e letteraria.

    Nata il 25 marzo 1942 proprio a Timisoara, dove scoppiò la Rivoluzione del 1989, la poetessa Ana Blandiana, pseudonimo letterario di Otilia Valeria Coman-Rusan, fu perseguitata dal regime sin da giovane, in quanto suo padre – prete ortodosso – venne buttato nelle carceri comuniste.

    Per il nostro contributo alla coproduzione, mandato in onda il 9 settembre, abbiamo selezionato il componimento I testimoni, scritto prima del 1989, ma vietato e pubblicato solo dopo la caduta del regime, nel volume L’architettura delle onde. Un atto d’accusa verso coloro che osservano e non prendono posizione, spiega a Radio Romania Internazionale il professore Bruno Mazzoni, noto romenista, che gentilmente ha tradotto anche questa poesia in italiano.

    Dopo la caduta del comunismo, Ana Blandiana – Premio speciale per la poesia Giuseppe Acerbi nel 2005 per il volume Un tempo gli alberi avevano occhi, uscito in Italia, presso la Donzelli nel 2004, a cura di Biancamaria Frabotta e Bruno Mazzoni – fece accompagnare la fama letteraria, accanto al marito Romulus Rusan, anche lui scrittore, ad un forte impegno civile. A loro si deve la trasformazione del carcere di Sighet, nel nord della Romania, dove fu sterminata buona parte dell’élite, nel Memoriale delle Vittime del Comunismo e della Resistenza. I sette vescovi greco-cattolici martiri beatificati quest’anno da Papa Francesco in occasione della sua visita in Romania furono tutti imprigionati lì, e tre di loro si sono anche spenti in seguito alle orrende torture e al duro regime carcerario.



  • „Ausgewählte Gedichte“: Rockband bringt Album mit Songs nach literarischen Vorlagen heraus

    „Ausgewählte Gedichte“: Rockband bringt Album mit Songs nach literarischen Vorlagen heraus

    Das jüngste Album der Band FiRMA, Ausgewählte Gedichte“, ist Ende des Jahres 2018 im Verlag Casa Radio erschienen und bringt neun Stücke von Daniel Rocca“ Stoicea, dem Solisten der Band FiRMA, auf Versen sowohl klassischer als auch zeitgenössischer Dichter Rumäniens zusammen. Ausgewählte Gedichte, Band I“ stellt zudem auch eine der seltenen Begegnungen zwischen Rockmusik und Gedichten dar, die von den Mitgliedern der Band FiRMA gesungen und gleichzeitig dank Aufzeichnungen aus dem Rundfunkarchiv von ihren Autoren George Bacovia, Leonid Dimov, Nina Cassian, Ana Blandiana, Svetlana Cârstean, Adela Greceanu, Elena Vlădăreanu vorgetragen werden. Die Initiative gehört Cristian Marican, der den Cover-Text des Albums Ausgewählte Gedichte, Band I“ geschrieben hat. Cristian Marican kommt zu Wort mit Einzelheiten über das Projekt:



    Die Idee für dieses Album kam vor fünf Jahren, als ich feststellte, dass nur die Underground- oder Alternativkünstler die rumänischen Gedichte und ihre Schönheit so richtig zum Ausdruck bringen können. Damals war es im Trend, dass die Künstler auf Englisch singen, also wurde ich nicht nur einmal ironisiert, als ich vorschlug, dass wir so eine Art von Musik auch auf Rumänisch machen könnten. Die Band FiRMA ist allerdings eine der wenigen in Rumänien, die diese Art von Musik macht und das Genre ich sehr geeignet für die rumänische Sprache. Auch der Song »Dulce Românie« (»Sü‎ßes Rumänien«), der auf dem Album »Zaubersprüche« zu finden ist, hat mich davon überzeugt. Dieses Album haben wir zum Nationalfeiertag Rumäniens, am 1. Dezember auf den Markt gebracht, erst danach haben wir angefangen, am neuen Album zu arbeiten. Wir haben unsere Ideen zusammengetragen und so entstand dieses Album.“




    Viele der Hits der Band FiRMA sind auf Englisch, sie werden von den inländischen Radiosendern oft ausgestrahlt und das Stück Baby is crying“ schaffte es auch in die Playlist des Musiksenders VH1 Europe. FiRMA ist die erste rumänische Band, die auf der Gala MTV European Music Awards 2007 in München aufgetreten ist. FiRMA gilt zudem als die erste einheimische Band, die bei den MTV Music Awards in einer internationalen Sektion, New Sounds of Europe“, nominiert wurde. Drei Jahre zuvor, 2004, war FiRMA bei den MTV European Music Awards in der Sektion Best Romanian Act“ nominiert worden. Für ihre letzten Alben, Descântece“ (Zaubersprüche“) und Poezii alese“ (Ausgewählte Gedichte“), haben sich die Bandmitglieder für die rumänische Sprache entschieden. Leadsänger Daniel Rocca“ Stoicea:



    Ich mag die rumänische Sprache. Es ist eine schöne Sprache, die ich auch als gro‎ßzügig betrachten kann. Die rumänischen Wörter sind vieldeutig, sie verbergen zahlreiche Sinne, was man vom Englischen nicht sagen kann. Rumänisch ist eine Sprache, in der man ohne Schwierigkeiten seine eigenen Gedanken und Gefühle zum Ausdruck bringen kann. Ungefähr vor zehn Jahren haben wir tatsächlich auf Englisch gesungen, aber wir hatten uns damals vorgenommen, mit diesen Liedern im Ausland aufzutreten. Rumänien hat viele begabte Künstler, die den internationalen Markt zu erobern versuchen, und es ist normal, auf Englisch zu singen; meiner Meinung nach sollte man aber in Rumänien auf Rumänisch singen. Es ist viel einfacher, die Seele der Menschen in ihrer Muttersprache zu erreichen.“




    Am 15. Januar hat die Band aus Anlass des Tages der Nationalen Kultur ein Konzert im Bukarester Kunstzentrum ARCUB gehalten. Sie sind mit eigenen Singles sowie mit Songs aus dem neuesten Album, Ausgewählte Gedichte, Band I“, aufgetreten und haben dafür auch die Dichterinnen Adela Greceanu, Elena Vlădăreanu und Svetlana Cârstean auf die Bühne eingeladen. Adela Greceanu war von der Veranstaltung sehr begeistert:



    Mit diesem Album hat es die Band geschafft, den Rumänen zu zeigen, dass es in diesem Land sowohl begabte zeitgenössische Dichterinnen und Dichter gibt als auch Dichter, die vor mehreren Jahrzehnten geschrieben haben und es völlig verdienen, entdeckt zu werden. Ich habe auch die Reaktionen der Menschen gesehen, die das Album gehört haben, ich habe ihre Kommentare auf Youtube gelesen. Einige von ihnen waren begeistert, die Gedichte von Leonid Dimov zum Beispiel zu hören. Dass dank dieses Albums die Menschen rumänische Gedichte entdeckt und wiederentdeckt haben, finde ich wunderbar.“




    Elena Vlădăreanu sagte ihrerseits:



    Das ist meine erste Erfahrung dieser Art, an einem Rockkonzert auf der Bühne, wie ein Rockstar teilzunehmen. Ich bin sehr begeistert von solchen Veranstaltungen, aber nicht nur weil ich ein wenig subjektiv bin, weil ich Teil dieses Projektes bin. Solche Art von Veranstaltung findet so selten bei uns in Rumänien statt und darauf mache ich seit 15 Jahren das Publikum als Journalistin und Schriftstellerin aufmerksam. Diese künstlerischen Begegnungen sind leider so selten, weil diese Bereiche irgendwie nicht oft zusammenkommen — Musik, Literatur und visuelle Künste. Dieses Projekt begeistert mich, eben weil die Band FiRMA es geschafft hat, die Rockmusik, die klassischen und zeitgenössischen Gedichte zusammenzubringen.“

  • Hörerpostsendung 23.6.2019

    Hörerpostsendung 23.6.2019

    Herzlich willkommen zur Hörerpostsendung von RRI!



    Da wir diese Woche nicht besonders viel Post bekommen haben, möchte ich mit einem Hinweis auf eine Kulturveranstaltungen beginnen. Vom Institut für deutsche Kultur und Geschichte Osteuropas (IKGS) an der LMU München haben wir eine Nachricht über eine Lesung und ein Gespräch mit der rumänischen Schriftstellerin Ana Blandiana erhalten. Unter den Stichworten Geschlossene Kirchen“ findet die Veranstaltung am 2. Juli 2019 um 20 Uhr im Lyrik Kabinett (Amalienstra‎ße 83a) in München statt. Die Moderation übernimmt Michael Krüger, für die Übersetzungen und die Lesung in deutscher Sprache zeichnet Katharina Kilzer. Im Pressetext wird die Veranstaltung mit folgenden Worten beworben:



    Als Zeugin der Welt, die sie bewohnt, ist Ana Blandiana (1942 in Temeswar/Timișoara geboren) fest davon überzeugt, dass Poesie Erfahrungen wiedergeben kann, indem sie eine Folge von Visionen evoziert. Wer ihr beim Rezitieren ihrer Gedichte zuhört, so ein Kritiker über sie, erlebt einen mystischen Moment, in dem Poesie trotz mancher Sprachbarrieren unmittelbar kommuniziert. Für ihr Werk wurde Blandiana vielfach ausgezeichnet (u. a. Europäische Dichterin des Friedens 2016, Griffin Poetry-Prize 2018).



    Maria Herlo, Katharina Kilzer und Horst Samson, die drei Übersetzer von Blandianas jüngstem deutschem Gedichtband Geschlossene Kirchen“, der auch die rumänischen Originale enthält, haben überwiegend Texte aus zwei nach 2010 erschienenen Büchern ausgewählt und sie um einige frühere Gedichte ergänzt, die vor 1989 und nach der Revolution publiziert wurden. Die Auswahl führt exemplarisch durch Blandianas visionäre Räume, die oft mit der Vergangenheit konfrontieren und die individuelle Freiheit erkunden. Katarina Kilzer ist Mitarbeiterin der politischen Redaktion der FAZ und schon in mehreren Büchern als Übersetzerin von Ana Blandiana hervorgetreten. Michael Krüger, selbst Autor von Gedichten, Erzählprosa und Essays sowie Kuratoriumsmitglied der Stiftung Lyrik Kabinett, spricht mit der Dichterin über ihr Werk.



    Der Eintritt kostet 6€ bzw. 8€, für Mitglieder des Instituts ist der Eintritt frei, für alle Interessenten ist die Platzwahl frei. Und als kleine Kostprobe ist in der Pressemitteilung auch ein Gedicht von Ana Blandiana enthalten, das ich Ihnen gerne vorlese:




    FLUSS MIT EINEM EINZIGEN UFER



    Der Tod, an dessen Ufer ich bin,


    ist nur ein Moment der Unterbrechung,


    damit du dich entscheidest…


    mit den Fü‎ßen ins eiskalte Wasser zu gehen


    und frierend auf rutschigen Steinen zu schreiten


    bis zum anderen Ufer.


    Ich fürchte nicht das Überqueren.


    Ich fürchte nur den Augenblick, wenn


    das verlassene Ufer stromabwärts entschwindet,


    als ob der Tod ein Fluss wäre,


    der nicht imstande sei,


    mehr als ein einziges Ufer zu haben.




    Und nun zu Hörerzuschriften. Von Paul Gager aus Wien erhielten wir eine Nachricht im Feedbackformular:



    Guten Morgen, werte Redaktion!



    Zu Fronleichnam am Donnerstag (Feiertag in Österreich) war ich mit der Stra‎ßenbahn in Richtung Zentralfriedhof unterwegs, um die Joggingstrecke im Friedhof mal zu testen, und da fiel mir in der Stra‎ßenbahn auf, dass auf den Wiener Linien-Bildschirmen ein kurzer Trailer-Film über die Stadt der unbegrenzten Möglichkeiten Bukarest“ gezeigt wird als Werbung. Zufällig fuhr die Bim gerade bei der rumänisch-orthodoxen Kirche in Simmering vorbei.



    Die Rumänisch-Orthodoxe Pfarrkirche Zur Heiligen Auferstehung“ ist eine Kirche im 11. Wiener Gemeindebezirk Simmering. Sie ist Sitz der rumänisch-orthodoxen Gemeinde Wiens, rechtlicher Vertreter der Rumänisch-Orthodoxen Kirche — Patriarchat von Rumänien für Österreich — und gehört zu der in Nürnberg ansässigen Diözese für Zentral- und Mitteleuropa.



    Mit besten Wünschen zum Sommerbeginn


    Paul Gager



    Vielen Dank für das Feedback, lieber Herr Gager. Die rumänisch-orthodoxe Kirche in Simmering kenne ich nicht, sie ist laut der eigenen Webseite beginnend mit 2002 errichtet worden. Als ich Anfang der 1990er in Wien studiert habe, gab es nur eine rumänisch-orthodoxe Kapelle, die im Palais Dietrichstein in der Löwelstra‎ße im 1. Bezirk untergebracht ist. 1906 hat die rumänische Gemeinschaft in Wien diesen Raum erworben und 1907 wurde die dort eingerichtete Kapelle auch eingeweiht. Entlang der Zeit wurde sie mehrfach ausgeschmückt, ich kann mich noch vage erinnern, dass ich die intime Stimmung dort mochte. Seitdem es die neue Kirche gibt, werden Messen in der Kapelle nur noch samstags um 10 Uhr morgens zelebriert.



    Auch Ihnen herzliche Grü‎ße aus dem sommerlich hei‎ßen, aber immer wieder auch von Gewittern heimgesuchten Bukarest, lieber Herr Gager.



    Nach ca. zwei Monaten meldete sich unser Hörer Jörg-Clemens Hoffmann (aus Alsbach-Hähnlein, Hessen) mit mehreren Empfangsberichten und folgenden Zeilen per E-Mail:



    Liebe deutschsprachige Redaktion von Radio Rumänien International!



    Zum Beginn des Sommers sende ich herzliche Grü‎ße von der hessischen Bergstra‎ße.



    Es freut mich, Ihnen mitzuteilen, dass der Kurzwellenempfang von RRI weiterhin in ausgezeichneter Qualität möglich ist. Insbesondere die Abendsendung höre ich in Ortsenderqualität. So ist es eine Freude, die schönen Programme aus Bukarest einzuschalten. Besonders gerne höre ich neben den landesgeschichtlichen Beiträgen die Sendungen zum Tourismus.



    Leider habe ich es immer noch nicht geschafft, Urlaub in Ihrem schönen Land zu machen. Aber wenn ich Radio-Tour“ höre, denke ich immer, dass ein Besuch sehr lohnenswert ist. Diesbezüglich würde es mich interessieren, in wie weit der Donauradweg bis zum Schwarzen Meer inzwischen ausgebaut und problemlos befahrbar ist. In meinem Bekanntenkreis gibt es einige ambitionierte Radfahrer, die regelmä‎ßig Touren entlang der Donau unternehmen und auch gerne in Rumänien radeln würden. Vielleicht können Sie bei passender Gelegenheit über den Donauradweg in ihrem Land berichten. Das würde mich sehr interessieren.



    Soweit mein heutiges Schreiben mit den beigefügten Empfangsberichten.



    Ich grü‎ße Sie alle ganz herzlich und freue mich auf ein baldiges Wiederhören auf der analogen Kurzwelle.



    Ihr Hörer


    Jörg-Clemens Hoffmann




    Vielen Dank für Ihre Zeilen, lieber Herr Hoffmann. Ich muss Sie leider enttäuschen, was Fahrradwege entlang der Donau anbelangt. Ich habe danach gegoogelt und auf einigen Blogs von Fahrradfreunden nur wenig Info dazu gefunden. Es hei‎ßt, richtige Fahrradpisten gibt es kaum, aber einige Wege seien auch für solide Bikes tauglich. Und es gibt einige Routen auch entlang der Schwarzmeerküste, und hier gibt es sogar einen Plan, die rumänische und bulgarische Schwarzmeerküste von Norden nach Süden über Fahrradwege zu verbinden. Ich befürchte aber, dass unsere bulgarischen Nachbarn wieder einmal flei‎ßiger waren, denn auf der rumänischen Seite hat sich in den letzten Jahren nicht besonders viel getan, wie ich sehen konnte. Herzliche Grü‎ße nach Hessen, lieber Herr Hoffmann!



    Und auch Carsten Fenske aus Greifswald meldete sich erneut per E-Mail:



    Liebe Freunde von RRI, deutscher Dienst,



    auch heute möchte ich mich wieder bei Ihnen melden.



    Zunächst vielen Dank, dass Sie sich am 16.06.2019 im Funkbriefkasten die Zeit genommen haben, um das Thema Finanzierung des Öffentlichen Rundfunks erneut zu beleuchten und auch meine kontroverse Ansicht zur Sprache brachten. Das ist nicht selbstverständlich und natürlich bin ich ganz auf Ihrer Seite, dass dies in komprimierter Form erfolgte, um das Sendeformat nicht zu beschädigen. Es ist also alles zum Besten bestellt.



    Gefreut habe ich mich über die Meldung Ihres Stammhörers Peter Vaegler und auch, dass Sie seinen Kontakt zu mir erwähnten. Wie der Zufall es wollte, haben wir uns heute, also nur einen Tag nach Ihrer Sendung bei ihm getroffen, was schon länger geplant war. Auch seine Aussage, dass wir uns über drei‎ßig Jahre kennen, kann ich bestätigen.



    Natürlich ging es beim Treffen auch um RRI. Ich soll das ganze Team und in besonderer Weise auch die Technik“, welche ja oft unerwähnt bleibt, ganz herzlich von ihm grü‎ßen. Wir haben die letzten fünfzig Jahre ausgewertet“ und sind zu dem Schluss gekommen, dass Sie auch weitere fünfzig Jahre auf Sendung bleiben sollen. Wir hoffen also, dass RRI, in der jetzigen Form, weiter Bestand haben wird. Da sind wir mal ganz egoistisch.



    Ich selbst trete morgen meine jährliche Motorradtour an, welche mich wieder für ganze vier Wochen durch Polen führen wird. Diesmal mit einer nagelneuen Maschine, von Yamaha, Modell XT 1200. Als Anhang mal drei Fotos von dem guten Stück.



    Im Umkehrschluss bedeutet dies, dass ich RRI täglich auf Kurzwelle empfangen werde. Ihre Sendungen sind ein fester Bestandteil meiner Tour und darauf freue ich mich. Sicher wird sich auch unterwegs die Möglichkeit bieten, sich mit Empfangsberichten bei Ihnen zu melden. Ein Tablett“ habe ich jedenfalls dabei.



    Damit melde ich mich in den Urlaub ab und verbleibe wie immer mit freundlichen Grü‎ßen



    Ihr Hörer Carsten Fenske



    Vielen Dank für Ihre Zeilen, lieber Herr Fenske. Herzliche Grü‎ße an Sie und Herrn Vaegler, und Ihnen einen spannenden Urlaub!



    Damit Zeit für die Postliste. Briefe hole ich mir nächste Woche aus der Ablage, E-Mails erhielten wir bis einschlie‎ßlich vergangenen Freitag von Beate Hansen, Anna, Bernd und Willi Seiser, Carsten Fenske und Jörg-Clemens Hoffmann (alle aus Deutschland). Unsere beiden Internetformulare nutzte Paul Gager aus Wien.




    Audiobeitrag hören:




  • La poetessa Ana Blandiana e il prof. Bruno Mazzoni al Poetry Vicenza 2019

    La poetessa Ana Blandiana e il prof. Bruno Mazzoni al Poetry Vicenza 2019

    La famosa poetessa romena Ana Blandiana e il noto traduttore e romenista Bruno Mazzoni sono stati i protagonisti di un bellissimo incontro letterario nellambito del Poetry Vicenza, ospitato il 26 maggio dallOratorio San Nicola, con laccompagnamento musicale di Ilaria Fantin. Accanto allo scrittore portoghese Jorge Maximino, alla collega italiana Ida Travi e allo scozzese Andrew Greig, Ana Blandiana ha partecipato a Torrione di Porta Castello anche alla tavola rotonda che ha chiuso il noto festival di poesia contemporanea e musica, iniziato il 21 marzo scorso.



    Conosciuta al pubblico italiano per i volumi “Un tempo gli alberi avevano gli occhi”, che le ha portato nel 2005 il Premio speciale Giuseppe Acerbi, ma anche “Progetti per il passato”, “Il mondo sillaba per sillaba”, “La mia patria A4” e “Orologio senza ore”, Ana Blandiana, pseudonimo letterario di Otilia Valeria Coman-Rusan, è stata ospite di numerosi eventi culturali di prestigio nella Penisola, il Festival “Incroci di civiltà” a Venezia, il Salone Internazionale del Libro di Torino o il Festival letterario della Sardegna.



    Uno dei più noti romenisti e traduttori di letteratura romena in Italia, il prof. Bruno Mazzoni, già preside della Facoltà di Lingue e Letterature Straniere dellUniversità di Pisa e membro fondatore dellAssociazione Italiana di Romenistica, ha pubblicato numerosi saggi, focalizzando il suo interesse su diversi aspetti di opere letterarie romene, come ricorda lIstituto Romeno di Cultura e Ricerca Umanistica di Venezia in un comunicato. Ha tradotto in Italia le opere di Ana Blandiana, Max Blecher e Mircea Cărtărescu. Radio Romania Internazionale ha colto le impressioni di Ana Blandiana e Bruno Mazzoni in piena serata letteraria che ha chiuso il festival.



    Il Festival Poetry Vicenza, organizzato da TheArtBox, è stato promosso dal Comune di Vicenza e dalle Gallerie dItalia – Palazzo Leoni Montanari, in collaborazione con Università Ca Foscari di Venezia, Festival Jazz di Vicenza, Festival Incroci di civiltà/Incroci di Poesia contemporanea, Classici Contro, Festival Biblico, con il patrocinio dellIstituto Romeno di Cultura e Ricerca Umanistica di Venezia per gli appuntamenti culturali che hanno avuto come protagonista la poetessa Ana Blandiana.




  • Gala des öffentlich-rechtlichen Kultursenders: Kulturschaffende mit Preisen geehrt

    Gala des öffentlich-rechtlichen Kultursenders: Kulturschaffende mit Preisen geehrt

    Die Künstlerin Lia Perjovschi wurde auf der 19. Gala der Preise des Kulturkanals von Radio Rumänien mit dem Sonderpreis Ein europäisches Rumänien“ ausgezeichnet. Die in Rumänien und im Ausland mehrfach ausgezeichnete Künstlerin blickt auf eine drei‎ßigjährige Karriere zurück, ihre Werke wurden in mehr als 500 Ausstellungen gezeigt. Lia Perjovschi hat das Archiv für Zeitgenössische Kunst gegründet. Die Projekte der Künstlerin, darunter Das internationale Archiv für Zeitgenössische Kunst von 1990 bis zur Gegenwart“, Das Zentrum für die Kunstanalyse von 1999 bis in die Gegenwart“, Chronologie von 1997 bis zur Gegenwart“, Diagramme/Mind Maps von 1999 bis zur Gegenwart“, erkunden ihre Arbeit mit der Information und die Suche nach neuen Möglichkeiten der visuellen Repräsentation ihrer Kenntnisse im Bereich bildende Kunst. Der Schriftsteller Florin Iaru sagte bei der Preisverleihung über die Arbeit der Künstlerin:



    Vor drei‎ßig Jahren dachte ich nicht, dass ich mich in dieser Situation befinden werde, eine Laudatio zu halten. Vor drei‎ßig Jahren dachte ich mir nur, dass wir nach dem Sturz des Kommunismus etwas Gutes in diesem Land machen sollen. An meiner Seite waren zum Glück alte Freunde, Dichter, Maler, Musiker, Architekten, bildende Künstler, Theatermacher. Unter ihnen auch Lia Perjovschi, eine ausgezeichnete Künstlerin und ein wunderbarer Mensch. Es ist schwer, eine Laudatio über einen Menschen zu halten, den man lieb hat. Lia ist einer der lustigsten Menschen, die ich in meinem Leben kennengelernt habe. Solche Menschen sind nie zufrieden, weder mit der Gegenwart noch mit der Vergangenheit oder mit der Zukunft. Sie hoffen immer darauf, dass sich die Sachen ändern werden, wenn man einen neuen Blick darauf wirft, wenn man keine Geduld und doch eine unendliche Geduld hat, wenn man ständig sucht.“




    Lia und Dan Perjovschi sind ein rumänisches Künstlerpaar, das sich auch im Ausland einer gro‎ßen Beliebtheit erfreut. Ihre Werke sind in mehr als 1.000 Ausstellungen, Museen und Zentren der zeitgenössischen Kunst im Ausland zu sehen: MOMA in New York, Tate Modern in London, Centre Pompidou in Paris, MACBA in Barcelona, Museum Vanabbe in Eindhoven, Moderna Museet in Stockholm, Kiasma in Helsinki, Moderna Galerija Ljubljana, Lenbachhaus München, Kunsthalle in Hamburg und Basel. Bei der Preisverleihung sagte die Künstlerin:



    Ich danke der Jury und teile diesen Preis mit meinem Ehemann, dem Künstler Dan Perjovschi, denn er hat alle seine Preise mit mir geteilt. Diesen Preis teile ich zudem mit allen Protestlern in Rumänien, die für Demokratie kämpfen. Dank ihnen sind wir in Europa.“




    Die Sonderpreise von Radio România Cultural gingen an den Pianisten Valentin Gheorghiu, die Dichterin Ana Blandiana und an die Pianistin Alina Pavalache. Die Dichterin und ehemalige Dissidentin Ana Blandiana wurde mit dem Preis 30 Jahre Freiheit“ ausgezeichnet. Die Dichterin Ana Blandiana hat den Wert und den Preis der Freiheit in der Tiefe verstanden und ist schnell zu einer der wichtigsten Persönlichkeiten der rumänischen Zivilgesellschaft geworden“, hie‎ß es in der Laudatio. Sie zählt zu den Gründern der Bürgerallianz (Alianţa Civică) und ist neben Romulus Rusan Mitbegründerin des Memorials der Opfer des Kommunismus und des antikommunistischen Widerstands im nordrumänischen Sighetu Marmaţiei. Die ehemalige Strafvollzugsanstalt wurde zur ersten Gedenkstätte weltweit, die den Opfern des Kommunismus gewidmet ist. In den drei‎ßig Jahren seit dem Sturz des Kommunismus gilt das Memorial Sighet als das wichtigste Projekt Rumäniens für die Vergangenheitsbewältigung.

  • Le mémorial de Sighet

    Le mémorial de Sighet

    Le musée de Sighet concentre larchipel de la terreur communiste des années de plomb, de 1950 au début des années 1960, et dans lequel ont trouvé la mort plus de cent mille Roumains. La fondation « Academia Civică/LAcadémie civique », fondée et longtemps dirigée par les écrivains et opposants anticommunistes Ana Blandiana et feu Romulus Rusan, a réussi, au milieu des années 90, à ouvrir ce premier lieu de mémoire dédié aux victimes de la répression communiste. Au fil du temps, ce lieu réussit à se forger une place particulière dans la conscience collective des Roumains.



    30 ans après la chute du communisme en Roumanie et dans toute lEurope de lEst, Ana Blandiana rappelle limportance de ce lieu de mémoire. Au-delà des mots, lon entend la voix particulière de lécrivaine et de lopposante anticommuniste dont lémotion suinte, comme pour mieux transmettre toute lhorreur de lindicible. « Le mémorial de Sighet, qui pour moi remplace une pile de livres que je nai pas écrits, cest un livre en soi. Un livre dans lacception médiévale, dans lacception des chroniqueurs, un manuel de mémoire, un abécédaire qui nous apprend à recouvrir notre mémoire collective. Car la victoire la plus retentissante du communisme a été celle de nous avoir privés de notre mémoire. Nous en sommes devenus conscients de toute la tragédie de cette situation seulement après 1989. Parce que lhomme sans mémoire, lhomme nouveau, le lavage des cerveaux que le régime appelait de ses vœux, cet être qui ne devait se souvenir ni de celui quil avait été, ni de ce quil avait fait, ni des biens quil possédait avant linstauration du régime communiste, cétait bien cet homme que le régime ambitionnait de créer. La mémoire demeure une forme de vérité, et elle devait être anéantie pour que la vérité soit anéantie avec. Ou manipulée. La guerre contre la mémoire, qui représente à la fois un crime contre la raison et contre lhistoire, a représenté lœuvre capitale du communisme. »



    Les deux écrivains fondateurs du Mémorial ont ressenti le besoin de faire revivre le souvenir de la prison de Sighet devenue, durant les années 50, le cimetière de lélite roumaine. Cétait leur petite pierre apportée à lédifice de la renaissance du passé, celui obnubilé et déformé par lidéologie marxiste. Ana Blandiana encore: « Réaliser ce Mémorial nétait pas un but en soi, mais plutôt un moyen. Nous ne nous sommes pas proposé de créer un chef dœuvre muséographique, où les crimes de notre passé récent soient mis en lumière dune manière artistique et scientifique, rangés dans une bibliothèque de lindifférence contemporaine. Non. Nous avons voulu faire une œuvre de mémoire, creuser et faire revivre la mémoire au profit de cette génération qui, lavage du cerveau aidant, ne connaissait plus ni ses origines, ni ses buts. Cette génération devenue incapable de transmettre lhéritage du passé aux générations futures. Le musée du Mémorial de Sighet est bien le lieu où les jeunes ont loccasion dapprendre une histoire que ni leurs parents, ni lécole nont été en mesure de leur transmettre. Il sagit dune véritable pédagogie de la mémoire que lon a désiré instaurer à travers la création de ce musée. Les visiteurs peuvent lire les documents, regarder les images, écouter des analyses et des témoignages qui décortiquent les ressorts intérieurs dune mécanique historique qui a broyé des destins et qui sest nourrie de la haine de classe, faisant fi des droits humains les plus élémentaires. »



    La haine, cest le mot clé du marxisme déchaîné. Les contemporains de lépoque ont ressenti pleinement sa force destructrice. La haine, un sentiment, un état desprit qui perdure encore aujourdhui, et qui trouve ses racines et ses origines à lépoque communiste, croit Ana Blandiana: « Dailleurs, la haine, le fanatisme perdurent au-delà de leurs formes premières, institutionnalisées, consacrées. En effet, le communisme a disparu en tant que système, mais il perdure dans nos manières dêtre, dans les mentalités. Lanalyser, le décortiquer, serait salutaire, pour notre avenir dabord. Il suffit de penser aux membres des organisations terroristes actives pendant les décennies 6, 7 et 8 du siècle passé, des terroristes qui sentraînaient dans des camps spécialement aménagés par les Etats communistes de lEurope de lEst. Leurs armes étaient fabriquées en Tchécoslovaquie et en URSS, vous savez. Des armes et des techniques qui seront utilisées dans des attentats perpétrés en Europe de lOuest. Etudier le communisme nest guère en vain. »



    Mais ce que lon vit aujourdhui, trente ans après la chute du mur de Berlin, est-il vraiment lié à ce qui sétait passé à lépoque? Ana Blandiana croit dur comme fer que les évolutions daujourdhui sont intimement liées à lexpérience communiste passée : « La question qui nous importe le plus est de savoir dans quelle mesure nous continuons dêtre influencés par le communisme, 30 ans après son décès officiel. Je me rappelle avoir répondu à une vaste enquête lancée par une revue culturelle à peu près à ce sujet. A la question de savoir si le thème du communisme et de lanticommunisme aurait encore une relevance lors des 4 prochaines élections présidentielles, la grande majorité de ceux qui ont été questionnés a répondu par la négative. Pensant aussi que laugmentation des prix aura infiniment plus de poids. En même temps, effectivement, il est évident que pour ce qui est des droits et des libertés, du respect des droits de lhomme, de léconomie, les choses sont complètement différentes de ce quelles étaient à lépoque communiste. Mais si lon regarde la moitié vide du verre, lon identifie encore lombre menaçante du communisme, des similitudes, et cela dans plein de choses : dans la capacité de manipulation, par exemple, ou encore dans celle déluder la vérité. »



    En vertu de limportance du passé quil fait revivre, le Mémorial de Sighet gardera toujours vivante la flamme de la mémoire traumatisée des quatre décennies de communisme subies par les Roumains. (Trad. Ionut Jugureanu)

  • Memorialul de la Sighet

    Memorialul de la Sighet

    Muzeul de la Sighet deschis în fosta închisoare a orașului Sighetu Marmației este cel mai cunoscut loc al memoriei represiunii comuniste. Întregul arhipelag al terorii comuniste din anii 1950-1960, în care au pierit apoximativ 100.000 de români, merită memorializarea. ”Academia Civică”, organizație non-guvernamentală condusă de scriitorii Ana Blandiana și Romulus Rusan, a reușit să creeze primul muzeu în memoria victimelor la jumătatea anilor 1990 și de atunci el a rămas un reper în conștiința civică.



    Ana Blandiana a vorbit despre Memorial în anul în care se aniversează 30 de ani de la magnificul an 1989, anul eliberării Europei Centrale și de Est de comunism. Este opinia unei scriitoare nu a unei cercetătoare în care efectul emoționant al cuvintelor sale sunt ecoul amintirilor unor suferințe de neimaginat, retrăite la adevăratul lor tragism: ”Memorialul de la Sighet, care ține în viața mea locul unor cărți nescrise, este el însuși o carte. Este o carte de învățătură în înțelesul pe care-l dădeau acestei locuțiuni cronicarii medievali, un manual de memorie, mai precis un abecedar pentru învățarea alfabetului recuperării memoriei. Cea mai mare victorie a comunismului, o victorie de a cărei importanță ne-am dat seama într-un mod dramatic abia după 1989, a fost crearea omului fără memorie, omului nou, omului cu creierul spălat, care nu trebuia să-și amintească nici ce a fost, nici ce-a avut, nici ce-a făcut înainte de comunism. Memoria este o formă de adevăr și ea trebuia distrusă pentru a se putea distruge sau manipula adevărul. Distrugerea memoriei, crimă în același timp împotriva rațiunii și împotriva istoriei este opera primordială a comunismului.



    Cei doi scriitori au simțit că trebuie să memorializeze Sighetul, locul unde a pierit elita românilor în anii 1950. Era micul lor efort pentru marele proiect al redării trecutului, deformat de ideologia marxistă. Ana Blandiana: ”Realizarea Memorialului Sighet n-a fost pentru noi un scop în sine, ci un mijloc. Nu ne-am propus să realizăm doar o capodoperă de muzeografie, unde crimele istoriei recente să fie aranjate artistic și științific pe rafturile unde să se depună grăbit praful indiferenței contemporane. Ceea ce ne-a propus și am căutat cu disperare a fost un mijloc de resuscitare a definiției unei generații căreia, spălându-i-se creierul, nu mai știa nici de unde venea, nici spre ce se îndrepta, o generație incapabilă să transmită generațiilor următoare ceea ce era de transmis. Muzeul Memorialului Sighet este locul în care tinerii învață memoria pe care nici școala și nici părinții lor nu au fost în stare să le-o transmită. Într-o adevărată pedagogie a neuitării, ei citesc aici documente, văd imagini, ascultă analize și mărturii despre monstruoasele mecanisme ale funcționării istoriei în ultima jumătate a secolului 20, pe baza urii de clasă și a reprimării celor mai elementare drepturi ale omului, pe baza urii înțeleasă ca un combustibil al istoriei.



    Ura: acest cuvânt a fost piatra unghiulară a regimului marxist dezlănțuit împotriva oamenilor nevinovați. Toți cei care au trăit atunci i-au simțit din plin forța. Un sentiment care continuă să lovească și azi și pe care l-am înțelege mai bine, crede Ana Blandiana, dacă i-am studia rădăcinile recente în comunism. ”De altfel, ura și fanatismul continuă să existe chiar dincolo de dispariția formelor instituționale în care au proliferat. Într-adevăr, comunismul a dispărut ca sistem dar nu ca metode și mentalități, astfel încît analizarea lui este un proces la fel de util pentru trecut și pentru viitor. Este destul să ne gândim că membrii organizațiilor teroriste din deceniile 6, 7 și 8 ale secolului 20 se antrenau în tabere militare și câmpuri de tragere din Europa de Est, antrenamente care au fost folosite apoi în atentatele din Europa Occidentală. Ei utilizau arme de proveniență cehă și sovietică pentru a înțelege că studiul comunismului și al metodelor sale poate fi folosit și ca instrument inteligent de înțelegere și rezolvare a problemelor mai recente ale lumii.




    Este comunismul relevant pentru postcomunismul de azi? Firesc, Ana Blandiana crede că da: ”Problema principală este aceea a întrebării în ce măsură în postcomunism, în acești 30 de ani ai noștri pe care îi trăim din 1989, comunismul mai este ceva care are importanță? Am răspuns unei anchete foarte largi organizată de revista ”Observatorul cultural” la întrebarea credeți că tema comunism-anticomunism va avea vreo relevanță în următoarele 4 rânduri de alegeri din România? Majoritatea au răspuns că nu și cu siguranță că tema creșterii prețurilor va fi infinit mai importantă. În același timp, cred că e nevoie însă să răspundem la această întrebare pentru că, în mod evident, din punctul de vedere al libertății și dreptății, al drepturilor omului, al economiei lucrurile nu mai seamănă, nu mai suntem în comunism. Dar dacă însă ne gândim la felul în care s-au folosit toate câștigurile diabolice din timpul deceniilor de dictatură din România, pornind din Uniunea Sovietică, l-a capacitat în manipulare și în eludare a adevărurilor ne dăm seama că nu putem să ascundem faptul că există momente, chiar la noi în țară și chiar în ultimii ani, în care starea de lucruri seamănă îngijorător și tulburător cu ceea ce trăisem înaine.



    Pentru tot ceea ce a fost în trecut, Memorialul de la Sighet nu își va pierde niciodată sensul. Pentru că trecutul este al tuturor, chiar dacă nu l-au trăit.

  • Gala Premiilor Radio România Cultural

    Gala Premiilor Radio România Cultural

    Patru personalităţi ale culturii române, ale căror nume sunt sinonime cu excelenţa în cultură, patru oameni care au marcat de-a lungul anilor spaţiul cultural românesc şi internaţional prin realizările lor, primesc premiile speciale oferite de Radio România Cultural, în cadrul Galei care va avea loc, luni, 18 martie, de la ora 19:00, la Teatrul Odeon din Bucureşti.

    Premiul de excelenţă îi va reveni maestrului Valentin Gheorghiu.


    Sunt mai bine de opt decenii de când maestrul Valentin Gheorghiu s-a dedicat artei pianistice mondiale. A trecut prin timp cu distincţie şi sobrietate, oferind publicului cu eleganţă originală momente memorabile pe scenele de concert. George Enescu, în scrisoarea adresată Ministerului Culturii din vremea aceea, l-a remarcat pe copilul Valentin Gheorghiu: un talent ce trebuie supravegheat îndeaproape.


    Valentin Gheorghiu a devenit dirijorul unui singur instrument, pianul, care sub degetele sale sună din toate instrumentele unei orchestre, remarca despre el Cella Delavrancea.

    Pianistul, pedagogul şi compozitorul Valentin Gheorghiu este astăzi un simbol al muzicii româneşti, personalitate care comprimă nobleţea artei sonore de aproape un secol.

    Premiul 30 de ani de libertate este acordat scriitoarei Ana Blandiana

    Vom muri şi vom fi liberi’‘ s-a strigat acum 30 de ani, la Revoluţie. În cele trei decenii care au trecut, românii au demonstrat, de multe ori, că nu sunt în stare să preţuiască şi nici să gestioneze libertatea câştigată prin luptă. Scriitoarea Ana Blandiana a ştiut, de la bun început, atât valoarea, cât şi preţul libertăţii. Ea a devenit repede una dintre cele mai importante figuri ale mişcării civice din ţara noastră. S-a numărat printre iniţiatorii Alianţei Civice şi a creat, împreună cu Romulus Rusan, Memorialul Victimelor Comunismului şi al Rezistenţei de la Sighetu Marmaţiei. Astfel, cea mai de temut închisoare din anii 50 a devenit primul memorial din lume dedicat victimelor comunismului. Aşa cum în aceste trei decenii de libertate Memorialul de la Sighet s-a impus ca cel mai important proiect realizat la noi împotriva uitării propriei noastre istorii, tot aşa Ana Blandiana a devenit un reper incontestabil al luptei noastre pentru adevăr şi libertate.

    Premiul Sezonul cultural România-Franţa se acordă pianistei Alina Pavalache

    Alina Pavalache, pianistă solistă şi acompaniatoare de origine română, naturalizată în Franţa, este unul dintre cei mai activi promotori ai muzicii româneşti în spaţiul francez.

    Alina Pavalache este director artistic şi coordonator al Concursului Internaţional Georges Enesco, ajuns la ediţia a V-a, parte din Întâlnirile muzicale Georges Enesco de la Paris. Din 2014, organizează la Teşcani, în parteneriat cu Muzeul George Enescu’, cursuri de masterclass susţinute de mari personalităţi: Viorica Cortez, Leontina Văduva, Jean Philipe Lafont, cursuri cu specificitate pentru repertoriul românesc şi francez, realizând integrala lucrărilor pentru voce şi pian de George Enescu. A înfiinţat, la Bucureşti, la Colegiul Naţional George Enescu, prima academie a Şcolii Normale de Muzică Alfred Cortot din Paris, şcoală unde au cântat George Enescu, Dinu Lipatti şi alţi mari muzicieni români. Prin acest proiect unic, Şcoala Alfred Cortot acordă burse de studiu pentru tineri pianişti şi violonişti, în perioada 2018-2019 şi 2019-2020, ca o prelungire firească a ideii de colaborare permanentă între România şi Franţa în plan muzical.

    Premiul România europeană revine artistei Lia Perjovschi

    Lia Perjovschi deţine o incredibilă capacitate de a articula discursuri artistice care sparg graniţele convenţionalului. Artista lucrează cu arta fluid, ştiind, cu inteligenţă şi atenţie, să integreze o multitudine de alte discursuri ale lumii contemporane. Lia Perjovschi îşi transformă privitorii în martorii unei arte vii, o artă care nu se află nici în competiţie cu alte domenii, nici undeva sus într-o ierarhie imaginară. Din anii ’80 şi până în prezent, arta sa este cunoaştere, arhivă, este o artă organică. Pentru Lia Perjovschi, arta contemporană este un teritoriu fără ziduri, aşa cum cunoaşterea nu are margini. Cu tenacitate, Lia Perjovschi duce mai departe spiritul european al avangardelor, analizează şi cercetează continuu, menţinându-şi vii scepticismul, curiozitatea, spiritul critic şi cel de revoltă.

    A XIX-a ediţie a Galei Premiilor Radio România Cultural este un eveniment marca Radio România, produs de Radio România Cultural, în parteneriat cu Teatrul Odeon. Spectacolul va fi transmis în direct onair şi online de Radio România Cultural.

    Nominalizările pentru cele opt categorii de premii vor fi anunţate pe 4 martie.

    Invitaţiile la Gala Premiilor Radio România Cultural pot fi solicitate la tel: 021.303.1515

  • La Révolution roumaine 29 après

    La Révolution roumaine 29 après

    A Timișoara, Bucarest, Iași, Cluj, Brașov, Sibiu et dans
    d’autres villes, les Roumains descendaient dans la rue pour récupérer leur
    liberté et leurs droits. Ce fut le moment cardinal de la génération qui
    clôturait un siècle de souffrance, de terreur et de crimes de masse. Ceux qui
    ont participé aux mouvements de masse de l’année charnière 1989 ont demandé le
    droit à une vie décente.


    Pendant les derniers jours de 1989, les
    gens ont pris part, avec enthousiasme, à la naissance d’une nouvelle Roumanie.
    La poétesse Ana Blandiana a été un des premiers intellectuels à s’être
    exprimés, à l’antenne de Radio Roumanie, le 22 décembre de cette année-là, le
    jour où le dictateur Nicolae Ceaușescu a pris la fuite à bord de l’hélicoptère
    venu le chercher sur le toit du siège du Comité central du Parti communiste
    roumain (PCR). « Mes amis, je suis venue à la Radio
    depuis la Place du Palais, où j’avais à mes côtés des dizaines de milliers de
    gens, qui n’arrivaient pas à croire que ce qu’il s’y passe est pour de vrai. Il
    m’est très difficile de croire qu’après tant d’années d’humiliations, nous,
    nous seuls, par notre seule force intérieure, à laquelle nous ne croyions plus,
    nous avons été capables de faire ça, sans aucun arrangement politique, sans un
    soutien venu d’ailleurs, d’autres plus grands et plus forts que nous. Les morts
    de Timişoara et les morts de Bucarest ont fait renaître notre confiance en
    nous-mêmes et la force d’être nous-mêmes. »
    , s’exclamait-elle avec enthousiasme.


    Avec ses quelque 1.200 morts, la
    Révolution roumaine a été le passage le plus sanglant du totalitarisme à la
    démocratie à avoir eu lieu en 1989. L’historien Ioan Scurtu, ancien directeur
    de l’Institut de la Révolution, a répondu à la question « Pourquoi, au
    PCR, il n’y avait pas eu de réformateur qui soit en mesure d’obtenir
    l’évincement de Ceauşescu et d’assurer un changement pacifique du régime? »: « Ceauşescu a nommé des gens
    sans colonne vertébrale, qui lui étaient dévoués. J’ai lu, par exemple, les
    mémoires de Dumitru Popescu, un des membres du Comité politique exécutif du CC
    du PCR, où il racontait que seul Nicolae Ceauşescu parlait aux réunions de cet
    organe de direction du parti, tous les autres ne faisaient que l’écouter. Du
    coup, Dumitru Popescu en sortait avec des maux de tête et pour se détendre, il
    rentrait chez lui, dans le quartier Primăverii, à pied. De toute évidence, il
    ne pensait pas qu’au fond, la position officielle qu’il occupait impliquait
    aussi une responsabilité. Si Ceauşescu était le seul à prendre la parole,
    tandis que les autres ne faisaient qu’écouter et prendre des notes, c’était
    aussi parce que les autres avaient accepté une telle situation humiliante, à
    mon avis. Le moment le plus incroyable a été celui où Ceauşescu, furieux
    d’apprendre qu’il n’y avait pas eu de mesures sévères contre les manifestants
    de Timişoara, s’était exclamé : « Je ne peux plus travailler avec ce Comité
    politique exécutif, choisissez un autre Secrétaire général ! ». Alors
    les autres avaient commencé à l’implorer: « ne nous abandonnez pas, nous vous
    prions, nous vous sommes fidèles, nous restons à vos côtés, nous resterons avec
    vous aux commandes ». Même à la dernière minute, aucun n’avait eu le
    courage de lui dire : « nous prenons acte de votre démission, nous
    mettons en place une direction collective, nous annonçons au peuple révolté que
    Nicolae Ceauşescu a démissionné. Peut-être que les choses auraient évolué
    différemment, sans le bain de sang que l’on connait. L’opportunisme de ces
    gens-là a joué un rôle très important dans le déroulement de ces événements
    dramatiques. »



    Le procès d’Elena et de Nicolae Ceauşescu, du 25 décembre
    1989, a été un des épisodes les plus chargés de la Révolution. Les deux tyrans
    qui avaient obligé la Roumanie, pendant près de 25 ans, à vivre dans le froid
    et à connaître la faim, avaient reçu des peines méritées. Cependant, peu de
    temps après, des regrets se sont fait entendre au sujet de leur sort et même
    leur procès, qui a fait justice, a commencé à être contesté. Le politologue
    Ioan Stanomir, de la Faculté de sciences politiques de l’Université de
    Bucarest, considère que de nombreuses personnes se rapportent superficiellement
    à cette époque, particulièrement dure, de leur vie et dont le souvenir est
    devenu conciliant, après la disparition du mal: «C’est l’acte à travers lequel nous réussissons à nous détacher
    du communisme. Cette exécution prouve la profonde continuité qui existe entre
    le régime communiste et le régime Iliescu. Ion Iliescu incarne la tentative des
    Roumains de se détacher sans le faire. C’est une tentative typique des sociétés
    post-communistes de garder une innocence qu’elles ont perdue. Tous ceux qui ont
    traversé le communisme ne sont plus innocents. Soit ils ont été victimes ou
    bourreaux, soit ils ont fait partie de la masse grise de ceux qui ont vécu
    « sous le poids des temps ». Les régimes totalitaires volent
    l’innocence des gens. Et, dans mon opinion, c’est ça la principale modalité de
    comprendre le rapport très compliqué des peuples de l’Est de l’Europe et de
    ceux de l’Union soviétique avec le communisme. Le communisme est une chemise de
    Nessus, qui colle au corps, qu’elle brûle quand on souhaite l’enlever. »




    Malgré
    les près de trois décennies passées depuis, la Révolution roumaine de décembre
    1989 est une présence forte dans la mémoire de la génération qui l’a portée
    parce qu’elle continue à avoir des effets sur le présent. Et ce sera
    probablement ainsi, jusqu’à ce que les générations qui ne l’ont pas vécue la
    commémorent autrement. (Trad.: Ileana Ţăroi)

  • Nachrichten 26.05.2018

    Nachrichten 26.05.2018

    Warschau: Am Freitag hat in Warschau das erste Regierungstreffen zwischen Rumänien und Polen stattgefunden. Mit diesem Anlass vereinbarten die Regierungschefs der zwei Staaten die Intensivierung des politischen Dialogs auf allen Ebenen zur Vorbereitung der rumänischen EU-Ratspräsidentschaft, das Abschließen eines bilateralen Kooperationsabkommens im Bereich Verteidigungsindustrie und das Organisieren eines rumänisch-polnischen Geschäftsforums, steht in einer Mitteilung der Bukarester Exekutive. Die rumänische Premierministerin Viorica Dancila führte Gespräche mit ihrem polnischen Gegenüber Mateusz Morawiecki. Dabei hob Ministerpräsidentin Dancila die exzellente bilaterale Zusammenarbeit hervor, und erklärte sich für die Erweiterung der Kooperation in den Bereichen Wirtschaft, Investitionen und Energie. Seinerseits erwähnte der polnische Premierminister die bemerkenswerte Zusammenarbeit der zwei Länder während der 99 Jahre langen diplomatischen, politischen, wirtschaftlichen und kulturellen Beziehungen. Mateusz Morawiecki unterstrich ebenfalls, Polen unterstütze die Integration Rumäniens in den Schengen-Raum.



    Bukarest: Das rumänischen Außenministerium drückt tiefes Beileid zum Verlust des ehemaligen Ministers für Europäische Integration Hildegard-Carola Puwak aus. Puwak war eine Persönlichkeit des nationalen politischen Lebens. Seine Initiativen trugen zur Erfüllung des strategischen nationalen Zieles und zwar des EU-Beitritts Rumäniens bei. Hildegard Puwak war im Zeitraum 1993-1996 Staatssekretär in der rumänischen Regierung, Abteilung für Wirtschaftsreformen und in der Zeitspanne Dezember 2000 – Oktober 2003 bekleidete er das Amt des Ministers für Europäische Integration in der Regierung von Adrian Năstase. Hildegard Puwak ist am Freitag im Alter von 68 gestorben.



    Madrid: Am Fraitag ist in der spanischen Hauptstadt die 77. Buchmesse Feria del Libro eröffnet worden. Rumänien ist bis zum 10. Juni Gast der Messe. Die Besucher können mehr als hunderte rumänische Bücher, die in Spanisch übersetzt wurden, finden. Sie können mit den Autoren, darunter Mircea Cărtărescu, Ana Blandiana zusammenkommen oder die Fotos von Florin Andreescu auf der Hauptallee des Retiro-Parks bewundern. Die rumänische Literatur wird in den letzten Jahren sehr viel in Spanien übersetzt. Mehr als hundert Veranstaltungen wurden anlässlich der Buchmesse von dem Rumänischen Kulturinstitut in Madrid und der Rumänischen Botschaft in Spanien organisiert.



    Bukarest: Am Freitag, den 25. Mai, ist die neue EU-Datenschutz-Grundverordnung (GDPR) endgültig in Kraft getreten. Mit der neuen Verordnung der Europäischen Union sollen die Regeln für die Verarbeitung von personenbezogenen Daten vereinheitlicht werden. Ziel ist es, den Schutz der Daten innerhalb der EU zu gewährleisten sowie den freien Datenverkehr innerhalb der EU zu sichern. Zudem sollen Daten nur erhoben werden, wenn sie für den gewünschten Dienst wirklich erforderlich sind. Wer gegen die neuen Vorschriften verstößt, muss mit hohen Bußgeldern rechnen, die bis zu vier Prozent des weltweiten Umsatzes betragen können.



    Bukarest: In der siebenbürgischen Stadt Cluj-Napoca geht das Internationale Filmfestival Transilvania (TIFF) weiter. Die Festspiele gelten als die größte Fachveranstaltung Rumäniens, die der Kinokunst und -Industrie gewidmet wird. Das 17. Internationale Filmfestival präsentiert bis zum 3. Juni 227 Produktionen, sowohl klassische Filme als auch Streifen, die dabei ihre internationale Premiere feiern. Die Filmemacher Adina Pintilie und Andrei Creţulescu beteiligen sich am internationalen Wettbewerb mit ihren Produktionen Touch me not“ die den Goldenen Bären in Berlin gewonnen hat, bzw Charleston“. Das Team des Filmfestes hat die französische Darstellerin Fanny Ardant für die Verleihung der Transilvania Trophae gewählt. Die Opersängerin Angela Gheorghiu ist der Ehrengast des Festivals.



    Bukarest: Warmes Wetter in Rumänien, der Himmel ist im Gebirge, im Süden und im Nordwesten des Landes bewölkt. In manchen Regionen werden heftige Regenfälle verzeichnet. Die Tageshöchsttemperaturen liegen zwischen 22 und 30 Grad.

  • The Gaudeamus International Book and Education Fair

    The Gaudeamus International Book and Education Fair

    For this edition, the Casa Radio Publishers has prepared a fresh series of titles that were brought out in its well-established collections. So listeners and readers are regaled with books published in collections such as the Golden Tape Library, The Show of Poetry, Reading in the Dark, the Romanian Poetry Library and the Radio Library. This years’ edition is focusing on the past five decades of Romanian poetry, featuring poems by Ana Blandiana, Nina Cassian, the unparalleled Serban Foarta, who versifies some of I. L. Caragiale’s writings. There are two “textbook” poets, George Cosbuc and G. Topirceanu, re-read by two major poets of present-day Romania, Ioana Nicolaie and Florin Iaru. 115 poems by Ana Blandiana have been brought together on a double CD album and a book and under a suggestive title “Is the flower free? Poems read on the radio”. There are recordings retrieved from Radio Romania’s Golden Tape Library, recorded in more than five decades, between 1965 and 2017. The most recent recording session was made on March 24th, 2017, a day before Ana Blandiana’s 75th birthday anniversary. Here is Ana Blandiana herself, speaking at the launch of the aforementioned audio book.



    There is something I want to say, especially about the Golden Tape Library, about the place those poems come from, and about how they got there. Before dreaming to become part of the Golden Tape Library, a while back, when I was very young, living in Oradea and listening to the radio. I used to listen to the radio a lot more than I do now, and when I heard that recordings in the Golden Tape Library were broadcast it seemed to me they made the supreme value of everything the radio had to offer. Later, when Emil Buruiana of Radio Romania’s Culture Channel, invited me to make some recordings, I was very excited because I recalled the sensation I had while listening to those programmes. And, irrespective of the managers succeeding each other at the Radio Broadcasting Corporation, as some liked me and others didn’t, I was awfully glad for the privilege to make recordings for the Golden Tape Library. I would describe them as some sort of a history void. And that mainly applies to poems that I very much wanted to be saved in something like Noah’s Ark.”



    Playwright and journalist Matei Visniec was the honorary president of the 2017 edition of the Gaudeamus International Book Fair. In his opening address, Visniec said Romania was extremely competitive from a cultural point of view. Visniec has also hailed the selection of the European Union as the guest of honor for the Gaudeamus International Book Fair. “Romania has its chance, and that chance is culture” playwright Visniec said at a debate series entitled “The Europe of theater and writers — the circulation of artistic values as the backbone of Europe“. The debate was hosted by the “At home in Europe” stand. You’re now invited to listen to an excerpt from a recording that was made during the talks Matei Visniec had with his readers at the Polirom Publishers’ stand.



    One of the reasons I write novels is that for me, literary genres are like some kind of children, I love them all, poetry, essay, novel, theater. Especially poetry, ‘cause it’s something I grew up in, theater forged me into what I am today whereas the novel diversified me. I decided to write novels also because I was frustrated with the fact that my plays, in order to make it to their audience, needed intermediaries. They needed a theater manager, stage director, actors, set designers. At a certain time, these intermediaries somehow got at me; I did not like the idea that I was supposed to depend on them all along. I liked the idea of writing, but without the need of intermediaries, so I wrote novels also out of an urge to create a direct bond between me and my readers.”



    One of the most recent series of volumes that have been brought out as part of the Humanitas Publishers’ Contemporary Romanian Writers is Augustin Cupsa’s novel ‘So the grass may grow on us’, launched at the Gaudeamus International Book and Education Fair. Characters in Augustin Cupsa’s novel, Edi, Pisică (Cat), Tobă, (Drum) Mânzu and Tomi brothers live on the outskirts of Craiova, and deal with the poaching of bird species they would later sell in Italy via an underhand connection. Re-told through Pisica’s voice, the most frail and sensitive of the children, the episodes do manage to get a dramatic dimension also revealing the book’s more profound themes, such as the feeling of guilt, doubled by the obsession of escaping to an idealized Italy, the land where dreams come true. Speaking now is essayist Doru Castaian, recommending the novel, ‘So the grass may grow on us’.



    Augustin Cupsa is one of the best prose writers of today, at least considering those I have read. As far as I know, it took Augustin two years to do the research for his novel. In the book, there is frailty, there is warmth, but at the same time there is some sort of cruelty wrapping everything in some sort of atmosphere and smoke. I for one wouldn’t say that kind of violence is lurching somewhere behind the scenes, waiting to come out in the open. It is the violence of this world, experienced absolutely naturally, it is one of the main ingredients and spices of the world depicted by Augustin Cupsa. There are large categories of readers who will perfectly understand the world depicted in this book. In terms of age bracket, I am part of that category of readers. Furthermore, living in Galati, the life I had there was somewhat comparable to that of the characters depicted by Augustin Cupsa. Of course, people of our generation, living between blocks of flats, where we learned the important things in life in a different way as compared to the world of books, they are very familiar with the fictional world in the book. However, I am not so sure if that fictional world is equally accessible to the children of today, I realized that when I saw cherry plums rotting in the trees. Back in my day it was impossible for them to stay in the trees; I remember we actually had some real traffic of cherry plums, for a bunch of red cherry plums you used to get three sour cherry plums”. (Translated by E. Nasta)

  • Le Salon du livre d’apprentissage Gaudeamus

    Le Salon du livre d’apprentissage Gaudeamus

    Pour la 24 ème édition du Salon International du Livre d’apprentissage- Gaudeaumus- les Maisons d’Editions Casa Radio ont lancé de nouveaux titres intégrés dans 5 collections déjà célèbres: la Fonothèque d’Or, les Spectacles de la poésie, les Lectures à l’ombre, la Bibliothèque de poésie roumaine et la Bibliothèque de la radio. Concrètement, il s’agit de cinq décennies de poésie roumaine avec au micro, les poètes Ana Blandiana, Nina Cassian, Serban Foarta, George Cosbuc et G. Topirceanu, les créations des deux derniers étant récitées par deux noms de top de la poésie roumaine contemporaine:Ioana Nicolaie et Florin Iaru. Pour ceux d’entre vous épris de la poésie d’Ana Blandiana, les Maisons d’Edition Casa Radio ont lancé le 24 mars 2017, un jour avant que la poétesse ne fête son 75ème anniversaire, le livre audio Elle est libre, cette fleur? qui propose une sélection de poèmes lus par Ana Blandiana elle-même, entre 1965 et 2017.

    Ana Blandiana: Je voudrais vous parler un tout petit peu de la Fonothèque d’Or et de mes poèmes qui y figurent. Avant que je rêve d’en faire partie un jour, j’avais l’habitude, du temps de ma jeunesse vécue à Oradea, de passer pas mal de temps à écouter la radio. Je l’écoutais beaucoup, beaucoup plus qu’à présent et à chaque fois que j’y entendais un enregistrement issu de la Fonothèque d’Or, j’avais la certitude d’avoir accès à ce qu’il y avait de mieux sur les ondes. Des années plus tard, M. Emil Buruiana, de Radio Roumanie Culture, m’a invitée un jour dans un studio d’enregistrement. Cela m’a énormément touchée, tout en me provoquant un retour en arrière du temps où je n’étais qu’une fidèle auditrice de toutes ces émissions. Quel qu’eût été la direction de la radion-qu’on me sympathisât ou pas- j’ai adoré tous ces moments de grâce passés dans les studios d’enregistrement de la Fonothèque d’Or. Ce furent là des moments à même de créer une sorte de vide historique. Du coup, j’ai choisi de faire inclure dans la Fonothèque d’Or tous ces poèmes à moi que je voudrais voir perdurer comme dans une sorte d’arche de Noé.

    Nommé président d’honneur de la dernière édition du Salon du livre Gaudeaumus, le dramaturge et journaliste, Matei Visniec a précisé, lors l’ouverture, que la Roumanie s’avérait extrêmement compétitive en matière de culture. M. Visniec a également tenu à féliciter les organisateurs pour avoir choisi la Commission européenne en tant qu’invité d’honneur de la toute récente édition. La Roumanie a une chance et cette chance-là est plutôt culturelle, a lancé le dramaturge Matei Visniec lors du débat L’Europe du théâtre et des écrivains- la circulation des valeurs artistiques en tant que fondement européen.
    Lors d’un débat auteur/lecteurs organisé au stand des Maisons d’Editions Polirom, Matei Visniec, a précisé: Moi, j’aime bien tous les genres littéraires. Ils sont comme des enfants pour moi et je les aimes tous, soit-il roman, poésie, essais ou théâtre. La poésie m’a aidé à grandir, le théâtre a contribué à ma formation, tandis que le roman, lui, a oeuvré à ma diversification. Une des raisons pour lesquelles j’ai choisi d’écrire des romans a été mon désir d’échapper à tous ces intermédiaires dont j’avais besoin à chaque fois que je voulais faire connaître mes pièces au public. Je pense aux directeurs de théâtre, aux metteurs en scène, comédiens ou scénographes. Leur simple présence, tellement nécessaire, a commencé à m’inquiéter lorsque je me suis aperçu que je dépendais entièrement d’eux. Moi, j’adore écrire, mais puisque je n’aime pas les intermédiaires, j’ai décidé de me consacrer aux romans justement pour avoir une relation directe avec le public.

    Le roman Ainsi faut-il que l’herbe pousse sur nous de Augustin Cupsa figure parmi les derniers titres parus aux Maisons d’Edition Humanitas, de Bucarest. Lancé lors de la récente édition du Salon du livre Gaudeamus, dans la série des Ecrivains roumains contemporains, le roman place son action dans la banlieue de Craiova ville du sud de la Roumanie, et raconte l’histoire d’un groupe qui s’adonne au braconnage de plusieurs espèces d’oiseaux vendus par la suite, illégalement, en Italie. Mis dans la bouche de Pisica, le Chat, le plus sensible des enfants, les événements finissent par atteindre des dimensions dramatiques. L’histoire est un prétexte pour s’attaquer à des thèmes profonds tels la culpabilité, l’obsession de s’évader dans une Italie idéalisée, la foi, la solitude, l’érotisme.

    L’essayiste Doru Căstăian : Augustin Cupsa figure parmi les meilleurs romanciers du moment ou du moins parmi les meilleurs que j’ai lus. Si je ne me trompe pas, il lui a fallu plus de deux ans de documentation avant de s’attaquer à l’écriture de ce roman. Le livre émane un sentiment de fragilité et de chaleur en contraste avec cette cruauté qui persiste et enveloppe l’histoire comme une sorte d’atmosphère. Personnellement, je voudrais contredire ceux qui croient que la violence reste tout le temps aux aguets comme si elle était prête à jaillir. Moi, je dirais plutôt que dans le cas de ce roman, les personnages perçoivent la violence comme faisant partie de leur univers ; c’est un des ingrédients essentiels de ce monde tel qu’il est imaginé par Cupsa. Je suis persuadé que des catégories entières de lecteurs raisonneront avec lui. C’est mon cas, d’ailleurs, surtout que je suis originaire de la ville de Galati (sud-est) et j’ai mené une vie comparable à celle des protagonistes de Cupsa. Je fais partie d’une génération qui, à force de jouer librement en bas des immeubles, a fini par se former à l’école de la vie. Du coup, on connaît très bien l’univers décrit dans ce roman. En revanche, je me demande s’il demeure accessible aux enfants de nos jours. Et pour cause : j’ai remarqué récemment des arbres plein de mirabelles. Or, du temps de mon enfance, on les cueillait toutes. Pire : on les troquer : on en donnait un poing de mirabelles mûres en échange de trois vertes.
    (trad. Ioana Stancescu)