Tag: savoir

  • Leçon 245 – Ce que nous savons faire

    Leçon 245 – Ce que nous savons faire

    Lecţia
    două sute patruzeci şi cinci




    Dominique: Bună ziua!

    Alexandru: Bună seara!


    Valentina: Bună!




    Bun venit, dragi
    prieteni !

    Il est agréable de
    savoir faire des choses, mais parfois il nous faut aussi pouvoir les exprimer. Nous avons vu que les verbes




    -a vrea -
    vouloir


    a şti – savoir


    a putea -pouvoir




    exigent des structures différentes par
    rapport à leurs homologues français. Nous avons passé en revue le verbe a vrea (vouloir).

    Aujourd’hui c’est le tour du verbe: şti – savoir




    Que savons-nous donc faire ?




    Valentina : Eu ştiu să gătesc. Je sais
    cuisiner.


    Alexandru:
    Tu ştii să dansezi. Tu sais danser.


    Valentina: El ştie să scrie şi să citească. Textuellement :Il sait écrire et lire.

    En roumain,
    cet ordre des mots est plus euphonique que « lire et écrire ».




    Alexandru: Noi ştim să cântăm. Nous savons chanter.


    Valentina: Voi ştiţi să vorbiţi româneşte. Vous savez parler roumain.


    Alexandru: Ele ştiu să educe un copil. Elles savent éduquer un enfant.






    Tout comme a
    vrea
    (vouloir), a şti est donc suivi par un subjonctif et non pas
    par un infinitif, comme en français.






    Vous pouvez
    retenir d’emblée la structure:


    -a şti să




    Valentina: Copilul
    ştie să deschidă uşa?
    L’enfant sait-il ouvrir la porte?


    Alexandru:
    Voi ştiţi să cântaţi?
    Savez-vous chanter?


    Valentina: Tu ce
    ştii să faci?
    Que
    sais-tu faire ?


    Alexandru: Eu nu
    ştiu să fac nimic.
    Je ne sais rien faire.


    Valentina: Eu nu ştiu ce să fac. Je ne sais pas quoi faire.


    Alexandru: Ea nu ştie
    ce să spună.
    Elle ne sait pas quoi dire.


    Valentina: El nu ştie unde să parcheze. Il ne sait pas où se garer.








    Pour exercer cette structure,
    rappelons-nous quelques autres modes et temps du verbe

    a şti:




    Valentina : Eu nu am
    ştiut ce să spun.
    Je n’ai pas su
    quoi dire.


    Alexandru : Voi aţi ştiut să utilizaţi acest
    aparat ?
    Avez-vous su utiliser cet
    appareil ?


    Valentina : Ele nu au ştiut ce să cumpere. Elles n’ont pas su quoi acheter.


    Alexandru : Tu nu ai ştiut unde să cauţi. Tu n’as pas su où chercher.




    Valentina: Copilul nu ştia nici să scrie, nici
    să citească.


    L’enfant ne savait ni lire, ni
    écrire.


    Alexandru : Ea nu ştia să gătească. Elle ne savait pas cuisiner.


    Valentina : Eu nu ştiam ce să fac. Je ne savais pas quoi faire.


    Alexandru : El nu ştia unde să parcheze. Il ne savait pas où se garer.








    Valentina : Voi aţi şti ce să alegeţi? Sauriez-vous
    quoi choisir?


    Alexandru :
    Ei nu ar şti să utilizeze acest aparat.

    Ils ne sauraient
    pas utiliser cet appareil.


    Valentina: În
    această situaţie eu nu aş şti ce să fac.


    Dans cette situation, je ne saurais
    pas quoi faire.


    Alexandru:
    Toată lumea ar şti adevărul.Tout le
    monde saurait la vérité.






    Valentina: Tu ai fi ştiut ce să spui. Tu aurais su quoi dire.


    Alexandru: El ar fi ştiut unde să parchze ? Aurait-il su où se garer ?


    Valentina : În
    această situaţie, eu nu aş fi ştiut ce să fac.

    Dans
    cette situation, je n’aurais pas su quoi faire.


    Alexandru : Ele nu ar fi ştiut ce să cumpere. Elles n’auraient pas su quoi acheter.

    A la limite, un
    infinitif peut suivre le verbe
    a şti (savoir), mais cet usage est exceptionnel et plutôt régional. De la
    bouche des Transylvains, on peut entendre de petites phrases du genre:




    Alexandru: El nu ştie citi. Il ne
    sait pas lire.


    Valentina: Copilul nu ştie mânca.L’enfant ne sait pas manger.


    Alexandru: Ea nu ştie cânta. Elle ne sait pas chanter.




    « Cine nu ştie cânta « Celui qui ne
    sait pas chanter

    I se rupe inima » Il aura le cœur brisé »




    explique Marcela Guragata,
    dans son patois. Ecoutez voir!




    LA
    REVEDERE !

  • Leçon 166 – Le verbe “Savoir”

    Leçon 166 – Le verbe “Savoir”

    Lecţia o sută şaizeci şi şase



    Dominique : Bună ziua!


    Alexandra : Bună dimineaţa!


    Alexandru : Bună seara!


    Ioana : Bună!



    Bun venit, dragi prieteni. Un nouveau verbe met aujourdhui notre esprit en mouvement:



    – a şti – savoir



    Alexandra: eu ştiu (je sais)


    Alexandru: tu ştii (tu sais)



    Attention: nous avons là un double « i », prononcé comme un « i » long !


    Ioana: el ştie (il sait)


    ea ştie (elle sait)


    Alexandra: noi ştim (nous savons)


    Alexandru: voi ştiţi (vous savez)


    Ioana: ei ştiu (ils savent)


    ele ştiu (elles savent)



    Alexandra: Eu ştiu răspunsul. (Je connais la réponse.)


    Alexandru: Tu ştii foarte bine. (Tu sais très bien.)


    Ioana: El nu ştie nimic. (Il ne sait rien.)


    Alexandra: Noi ştim povestea. (Nous connaissons lhistoire.)


    Alexandru: Voi nu ştiţi cântecul. (Vous ne connaissez pas la chanson.)


    Ioana: Ei ştiu multe lucruri. (Ils savent beaucoup de choses.)



    Précisons que le verbe roumain a şti a, lui aussi, un synonyme – a cunoaşte – homologue du français « connaître ». Pourtant, comme vous pouvez le constater, les deux mots se partagent différemment la réalité linguistique.


    Arrivés à ce point, vous pouvez retenir deux petits syntagmes très utiles :


    Alexandra: Nu ştiu. – Je ne sais pas.


    Ioana: Cine ştie ? – Qui sait ?



    Lorsque le verbe a şti introduit une autre action, il permet plusieurs constructions:


    a şti să…



    Alexandra: Copilul ştie să scrie. (Lenfant sait écrire.)


    Ioana: Tu nu ştii să dansezi ? (Tu ne sais pas danser ?)



    – a şti că… (savoir que…)



    Alexandra: Ştiu că este târziu. (Je sais quil est tard.)


    Alexandru: Voi ştiţi că ninge? (Savez-vous quil neige?)




    – a şti dacă… (savoir si…)



    Ioana: Noi nu ştim dacă este posibil. (Nous ne savons pas si cest possible.)


    Alexandru: Nu ştiu dacă am timp. (Je ne sais pas si jai le temps.)



    Pour utiliser le passé de ce verbe, il nous faut connaître son participe :


    ştiut – su, connu



    Alexandra: Eu am ştiut. (Jai su.)


    Alexandru: Ce ai ştiut ? (Quest-ce que tu as su ?)


    Ioana: Eu am ştiut că este frig. (Jai su quil faisait froid.)


    Alexandra: Eu nu am ştiut. (Moi, je nai pas su.)



    Pour raccourcir, on peut opérer une élision, tout comme en français et dire:


    Alexandru: Eu n-am ştiut.



    Ou tout simplement



    Ioana: N-am ştiut.


    Alexandru: N-am ştiut – «Je nai pas su, je ne savais pas » est la chanson de cette petite leçon. Nous écoutons le groupe Holograf.



    LA REVEDERE !



    N-am ştiut


    Nu, Nu,

    N-am ştiut

    Că toate lucrurile bune sunt doar bune la-nceput.



    Nu, nu, nu,

    N-am ştiut

    Că dragostea o preţuim numai atunci când a trecut.



    Nu, nu, nu…



    Nu, nu, nu,

    N-am ştiut

    Că fericirea nu se cumpără, cu toate că am vrut.



    Nu, nu, nu,

    N-am ştiut

    Că dacă vreau să te iubesc trebuie să las tot ce-am avut.



    Refren:


    Dar ştiu că-ntr-o zi,

    Când eu nu voi mai fi,

    Doar sufletul meu,

    Numai el va mai şti

    Ce n-am ştiut.



    Nu, nu, nu,

    N-am ştiut

    Că în iubire într-o clipă poţi să pierzi tot ce-ai avut.



    Nu, nu, nu,

    N-am crezut

    Când un prieten m-a trădat şi m-a lăsat, dar am tăcut.




    Refren


    Dar ştiu că-ntr-o zi,

    Când eu nu voi mai fi,

    Doar sufletul meu,

    Numai el va mai şti

    Ce n-am ştiut.




    Nu,

    N-am ştiut

    Că viaţa asta se termină şi n-o ia de la-nceput.



    Nu, nu, nu,

    N-am ştiut

    Că fericirea nu se cumpără, cu toate că am vrut.




    Refren


    Dar ştiu că-ntr-o zi,

    Când eu nu voi mai fi,

    Doar sufletul meu,

    Numai el va mai şti

    Dar ştiu că-ntr-o zi,

    Când eu nu voi mai fi,

    Doar sufletul meu.

    Numai el va mai şti

    Ce n-am ştiut…

    Ce n-am ştiut…

    Ce n-am ştiut…

    Ce n-am ştiut…

    Ce n-am ştiut…










  • 180 secondes de haut savoir pour tous

    180 secondes de haut savoir pour tous

    La science tel un court-métrage d’action, la science qui passionne, la science et les technologies de pointe qui parlent à tous. Vous avez là, en raccourci, la philosophie d’un concours international inédit avec des origines françaises, « Ma thèse en 180 secondes », thèse de doctorat, entendons-nous bien. Ouverte en septembre dernier, sur cette antenne-même, sous la houlette de l’Institut français de Roumanie, la compétition arrive à la fin de sa première étape, celles des finales régionales. La finale de Bucarest vient de se dérouler, celle de Cluj est prévue pour ce soir. Les jeunes chercheurs du sud et de l’est de la Roumanie se sont-ils pris au jeu et combien créatifs ont-ils été ? Pour nous parler des enjeux de ce concours, nous retrouvons par téléphone notre interlocutrice de septembre 2016, Virginia Vasile chercheur à l’Ecole polytechnique de Bucarest, ainsi que Jean-Luc Belmonte, attaché de coopération universitaire et scientifique à l’Institut français.